бу́рса, -ы, мн. -ы, -аў, ж. (гіст.).
Назва духоўных навучальных устаноў з інтэрнатамі ў 18—1-й палавіне 19 ст.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бу́рса
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бу́рса |
бу́рсы |
| Р. |
бу́рсы |
бу́рсаў |
| Д. |
бу́рсе |
бу́рсам |
| В. |
бу́рсу |
бу́рсы |
| Т. |
бу́рсай
бу́рсаю |
бу́рсамі |
| М. |
бу́рсе |
бу́рсах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бу́рса уст. бу́рса, -сы ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бу́рса, ‑ы, ж.
Інтэрнат для навучэнцаў духоўных навучальных устаноў у 18 ст. і першай палове 19 ст., а таксама гэтыя навучальныя ўстановы (духоўнае вучылішча, семінарыя).
[Польск. bursa.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БУ́РСА
(Bursa),
Бруса, горад на ПнЗ Турцыі. Адм. ц. іля (адм. адзінка) Бурса. Засн. ў 2 ст. да н.э. 834,6 тыс. ж. (1990). Трансп. вузел. Міжнар. аэрапорт. Гандл.-прамысл. цэнтр. Тэкст. (шаўковая, шарсцяная), металургічная, аўтазборачная, хім., цэм., дрэваапр., абутковая прам-сць. Каля Бурса мінер. крыніцы. Ун-т. Мячэці і маўзалеі 14—16 ст. Першая сталіца Асманскай імперыі (1326—1402).
т. 3, с. 352
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУ́РСА
(ад лац. bursa сумка),
інтэрнат для бедных студэнтаў пры сярэдневяковых ун-тах. У дарэв. Расіі бурсамі наз. Інтэрнаты пры духоўных вучылішчах і семінарыях.
т. 3, с. 352
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
бурса
Том: 2, старонка: 257.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
Бу́рса 1 (гіст.) ’бурса’. Рус. бу́рса, укр. бу́рса і г. д. Запазычанне з польск. bursa (або ням. Burse) < с.-лац. bursa ’казённы кошт’ < ’кашалёк’ (< грэч. βύρσᾱ ’мяшок’). У пераносным значэнні ’таварыства’. Брукнер, 50; Праабражэнскі, 1, 54; Фасмер, 1, 247; Шанскі, 1, Б, 234–235; Рудніцкі, 265; Булыка, Запазыч., 53.
Бу́рса 2 ’група, пэўная колькасць людзей’ (Жд.). Укр. бу́рса ’тс’. З бу́рса 1 (гл.). Параўн. Рудніцкі, 265; Махэк₂, 77; Булыка, Запазыч., 53.
Бу́рса 3 сварка, лаянка’ (Сцяц.). Укр. бу́рса ’тс’ (гл. Рудніцкі, 265). Такія ж значэнні і ў іншых мовах, напр., славац. bursa танец, гульня з музыкай; сварка, лаянка’. Бясспрэчна, звязана з бу́рса 1 (гл.) і бу́рса 2. Першапачаткова меліся на ўвазе шумныя забавы бурсакоў (іншая магчымасць тлумачэння: ’група людзей’ → ’шум, лаянка’). Гл. Рудніцкі, 265; Махэк₂, 77 (там крыху іначай: першапачаткова ’скандал сярод купцоў’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́рса
(с.-лац. bursa = сумка)
1) інтэрнат для бедных студэнтаў пры сярэдневяковых універсітэтах, а таксама мужчынскае духоўнае вучылішча з інтэрнатам у царскай Расіі;
2) анат. слізістая сумка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)