бра́таўка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бра́таўка бра́таўкі
Р. бра́таўкі бра́тавак
Д. бра́таўцы бра́таўкам
В. бра́таўку бра́таўкі
Т. бра́таўкай
бра́таўкаю		 бра́таўкамі
М. бра́таўцы бра́таўках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бра́таўка, ‑і, ДМ ‑таўцы; Р мн. ‑тавак; ж.

Аднагадовая травяністая расліна сямейства залознікавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Братаўка (род раслін) 2/395

- » - дуброўная 2/395 (іл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

БРА́ТАЎКА

(Melampyrum),

род кветкавых раслін сям. залознікавых. Каля 50 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Азіі і Паўн. Амерыцы. На Беларусі 6 відаў. Найчасцей трапляюцца братаўка дуброўная, або Іван-ды-Мар’я (М. nemorosum), братаўка польская (М. polonicum) і братаўка лугавая (М. pratense); растуць у лясах, хмызняках, на палянах, лугах і балотах. Больш рэдкія віды: братаўка грабеньчатая (М. cristatum), трапляецца на поймавых лугах і ў хмызняках; братаўка лясная (М. sylvaticum) — у лясах пераважна ў паўн. і зах. раёнах; братаўка палявая (М. arvense) — рэдкая занесеная расліна, расце каля дарог і на палях.

Аднагадовыя травяністыя паўпаразітныя расліны з прамастойным простым або разгалінаваным сцяблом і слаба развітым коранем, на якім размешчаны гаўсторыі. Лісце супраціўнае ці амаль супраціўнае, ад лінейнага да лінейна-яйцападобнага, суцэльнае і суцэльнакрайняе. Кветкі жоўтыя, ружовыя або белаватыя, размешчаны па адной у пазухах буйных лістападобных, часта ярка афарбаваных прыкветкаў, сабраны ў канцавыя гронка- ці коласападобныя суквецці. Плод — сціснутая з бакоў каробачка з 2 створкамі. Дэкар., лек., меданосныя і ядавітыя (насенне мае ядавітыя алкалоіды і гліказід рынанцін) расліны; некаторыя віды — пустазелле.

т. 3, с. 249

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

брато́ўка и бра́таўка ж., бот. марья́нник м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

агняцве́т, -у, М -ве́це, м.

1. Аднагадовая травяністая расліна з жоўтымі кветкамі; братаўка (братоўка).

2. Агульная назва каштоўных камянёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агняцве́т, ‑у, М ‑цвеце, м.

1. Тое, што і братаўка.

2. Агульная назва дарагіх камянёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

огнецве́т м., обл. агняцве́т, -ту м., бра́таўка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зало́знікавыя, ‑ых.

Сямейства двухдольных злучанапялёсткавых раслін, пераважна траў і паўкустоў, да якіх адносяцца братаўка, званец, увярэднік і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цюцюпа́н, ‑у, м.

Лугавая ці палявая расліна сямейства складанакветных з кветкамі, падобнымі на рамонак. Цэлыя лапіны на лузе адваявалі сабе братаўка, ці званец, падобны на рамонкі цюцюпан, чорнагалоў. Асіпенка. На сценцы бялелі цюцюпаны, .. жоўты малачайнік. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)