Барэ́ц

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Барэ́ц
Р. Барца́
Д. Барцу́
В. Барэ́ц
Т. Барцо́м
М. Барцы́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

барэ́ц

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. барэ́ц барцы́
Р. барца́ барцо́ў
Д. барцу́ барца́м
В. барца́ барцо́ў
Т. барцо́м барца́мі
М. барцу́ барца́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

барэ́ц, -рца́, мн. -рцы́, -рцо́ў, м.

Спартсмен, які займаецца адным з відаў барацьбы (класічнай, вольнай, дзюдо і інш.).

|| прым. барцо́ўскі, -ая, -ае.

Б. прыём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

барэ́ц (род. барца́) м., спорт. боре́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

барэ́ц, ‑рца, м.

Спартсмен, які займаецца класічнай або вольнай барацьбой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барэ́ц м спарт Rínger m -s, -, Ríngkämpfer m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Барэ́ц 1 (спарт.). Мабыць, запазычанне з рус. боре́ц (гэта слова, відаць, праславянскае — nom. agentis з суф. *‑ьcь ад *borti (sę) ’змагацца’, гл. баро́цца; вельмі няпэўна Шанскі, 1, Б, 167: утварэнне ад *borъ ’барацьбіт’).

Барэ́ц 2 ’расліна баршчэўнік сібірскі, Heracleum sibiricum L.’ (Кіс.). Укр. борец ’Heracleum Sphondylium L.’ (Макавецкі, Sł. botan., 178). Ад слав. *borьcь (< *borti (sę), гл. баро́цца). Матывацыя не зусім ясная. Магчыма, таму, што сцябло расліны пакрыта цвёрдымі валаскамі. Але не выключаецца, што назва дадзена ад моцнасці расліны (вышыня яе 90–200 см). Нарэшце, можна думаць і пра іншую матывацыю: расліна мае вострае лісце (адсюль і яе назвы ад асновы *bъrščь, Фасмер, 1, 198, гл. боршч, баршч; супраць такой этымалогіі Мяркулава, Очерки, 61–62). Цікава, што навуковая назва расліны — Heracleum узнікла ад імя антычнага героя Геракла (як думаюць, таму, што расліна вельмі моцная, высокая і мае лячэбныя ўласцівасці; Сімановіч, 229; Нейштадт, Определитель, 422).

Барэ́ц 3 ’расліна мардоўнік, Aconitum L.’ (Інстр. II). Рус. боре́ц, укр. боре́ць, боре́ц. Бясспрэчна, ад *borti (sę) (гл. баро́цца). Расліна Aconitum вельмі ядавітая і з яе рабілі атруту для ваўкоў. Нейштадт, Определитель, 254–255; Сімановіч, 8; Махэк, Jména rostl., 46. Параўн. яшчэ іншыя назвы для Aconitum: рус. волкобой, чэш. vlčí mor, psí mor, славен. pasja smrt, лац. aconitum lycoctonum, cynoctonum і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мускулі́сты, -ая, -ае.

3 развітымі мускуламі.

М. барэц.

|| наз. мускулі́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цяжкавагаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Спартсмен (барэц, баксёр, штангіст і пад.) цяжкай вагі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

wrestler [ˈreslə] n. sport барэ́ц

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)