балю́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. балю́чы балю́чая балю́чае балю́чыя
Р. балю́чага балю́чай
балю́чае
балю́чага балю́чых
Д. балю́чаму балю́чай балю́чаму балю́чым
В. балю́чы (неадуш.)
балю́чага (адуш.)
балю́чую балю́чае балю́чыя (неадуш.)
балю́чых (адуш.)
Т. балю́чым балю́чай
балю́чаю
балю́чым балю́чымі
М. балю́чым балю́чай балю́чым балю́чых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

балю́чы, -ая, -ае.

1. Які выклікае адчуванне фізічнага болю.

Б. ўкол.

2. Пашкоджаны хваробай, раненнем.

Балючая нага.

3. перан. Які прычыняе душэўныя хваляванні; найбольш хвалюючы.

Балючае пытанне.

|| наз. балю́часць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

балю́чы

1. (связанный с ощущением боли) больно́й;

б. па́лец — больно́й па́лец;

2. прям., перен. боле́зненный; (о душевных переживаниях — ещё) мучи́тельный;

~чая апера́цыя — боле́зненная опера́ция;

~чыя ўспамі́ны — мучи́тельные воспомина́ния;

3. перен. больно́й;

~чае ме́сца — больно́е ме́сто;

~чае пыта́нне — больно́й вопро́с;

наступі́ць на б. мазо́ль — наступи́ть на больну́ю мозо́ль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

балю́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Пашкоджаны хваробай, раненнем. Вавілыч і партызаны, якія прыходзілі яму на дапамогу, паспелі адскочыць крокаў на сотню, аднак балючая нага садоўніка пашкодзіла ўсяму. Кулакоўскі.

2. Які выклікае адчуванне фізічнага болю. Балючы ўкол. // Які сведчыць пра боль; пакутны. Балючым енкам прагучэў самотны крык арла ў вышыні. Самуйлёнак.

3. перан. Які прычыняе душэўныя хваляванні, неспакой. — Добра, тата, добра, — адказала Таня, каб хутчэй закончыць гэтую балючую размову. Шамякін. // Які выяўляецца ў рэзкай форме. Андрэй чакаў нейкага адказу, магчыма, самага балючага рэагавання. Кулакоўскі. // Вельмі важны, найбольш хвалюючы. [Дзяўчынкі] спяшаюцца выкласці самае балючае — у іх класе ёсць яшчэ вучні з дрэннымі паводзінамі. «Маладосць». // Які цяжка адбіваецца на чым‑н. Была скончана пачатковая школа, але далейшы лёс хлопчыка апынуўся ў тупіку: працяг вучобы патрабаваў грашовых затрат, балючых для сялянскай гаспадаркі. У. Калеснік.

•••

Балючае месца гл. месца.

Балючае пытанне гл. пытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

балю́чы (які мае дачыненне да адчування болю) krank; schmrz haft, schmrzlich;

балю́чае ме́сца ine krnke Stlle; перан die schwche Site, der wnde Punkt;

балю́чае дакрана́нне schmrzhafte Berührung

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

паку́тліва-балю́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. паку́тліва-балю́чы паку́тліва-балю́чая паку́тліва-балю́чае паку́тліва-балю́чыя
Р. паку́тліва-балю́чага паку́тліва-балю́чай
паку́тліва-балю́чае
паку́тліва-балю́чага паку́тліва-балю́чых
Д. паку́тліва-балю́чаму паку́тліва-балю́чай паку́тліва-балю́чаму паку́тліва-балю́чым
В. паку́тліва-балю́чы (неадуш.)
паку́тліва-балю́чага (адуш.)
паку́тліва-балю́чую паку́тліва-балю́чае паку́тліва-балю́чыя (неадуш.)
паку́тліва-балю́чых (адуш.)
Т. паку́тліва-балю́чым паку́тліва-балю́чай
паку́тліва-балю́чаю
паку́тліва-балю́чым паку́тліва-балю́чымі
М. паку́тліва-балю́чым паку́тліва-балю́чай паку́тліва-балю́чым паку́тліва-балю́чых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

шчымлі́ва-балю́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шчымлі́ва-балю́чы шчымлі́ва-балю́чая шчымлі́ва-балю́чае шчымлі́ва-балю́чыя
Р. шчымлі́ва-балю́чага шчымлі́ва-балю́чай
шчымлі́ва-балю́чае
шчымлі́ва-балю́чага шчымлі́ва-балю́чых
Д. шчымлі́ва-балю́чаму шчымлі́ва-балю́чай шчымлі́ва-балю́чаму шчымлі́ва-балю́чым
В. шчымлі́ва-балю́чы (неадуш.)
шчымлі́ва-балю́чага (адуш.)
шчымлі́ва-балю́чую шчымлі́ва-балю́чае шчымлі́ва-балю́чыя (неадуш.)
шчымлі́ва-балю́чых (адуш.)
Т. шчымлі́ва-балю́чым шчымлі́ва-балю́чай
шчымлі́ва-балю́чаю
шчымлі́ва-балю́чым шчымлі́ва-балю́чымі
М. шчымлі́ва-балю́чым шчымлі́ва-балю́чай шчымлі́ва-балю́чым шчымлі́ва-балю́чых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

heartbreaking [ˈhɑ:tbreɪkɪŋ] adj. балю́чы, журбо́тны, які надрыва́е душу́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

schmrzhaft

a балю́чы, паку́тлівы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

hacking cough [ˌhækɪŋˈkɒf] n. сухі́, балю́чы, ча́с ты ка́шаль

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)