Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
балазе́разг., союз бла́го; хорошо́, что;
бяры́, б. даю́ць — бери́, бла́го даю́т;
вучы́ся, б. ёсць умо́вы — учи́сь, бла́го есть усло́вия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
балазе́, злучн.далуч.
Разм. Далучае сказы з дадатковымі паведамленнямі; па значэнню адпавядае словазлучэнням «тым больш што», «добра што», «добра якраз», «добра, што хоць». Электрыфікатар пайшоў да санітара, балазе жыў ён блізка — праз дзверы.Колас.Пан Зяленскі бубніць паціху пра коней, ды пра белых авечак, балазе здаецца яму, што я сплю.Лынькоў.[Жанчына:] — Уцякайце адсюль. Хавайцеся, балазе туман!Корзун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
балазе́злучн. um so mehr; da doch, weil ja
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Балазе́ (Нас., Шат., Касп., Сцяшк. МГ, БРС), балазе́й, блазе́. Рус.бо́лозе ’добра’, бо́лого ’блага; добра’, укр.бо́лого; польск.błogi, чэш.blahý, ст.-слав.благъ, балг.благо́, серб.-харв.бла̑г і г. д. Прасл.bolgъ ’добры і да т. п.’ bolzě ’добра’. І.‑е. сувязі не вельмі ясныя. Параўн. Бернекер, 69; Фасмер, 1, 188 (там і падрабязна агляд версій).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бла́гоIIсоюз разг.балазе́; до́бра што;
бла́го он пришёлбалазе́ (до́бра што) ён прыйшо́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Бало́сь ’балазе’ (Янк. Мат., 152). Мабыць, з *балозь, якое з’яўляецца дыялектным скарачэннем ад балазе́ (гл.). Перамяшчэнне націску, аднак, вытлумачыць цяжка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Не́балазя ’нядобра’ (віл., Сл. ПЗБ; дзярж., Нар. сл.), паўн.-рус.небо́лозе ’дрэнна, непрыемна’. Ад балазе́ ’добра’; сюды ж не́балазь ’смецце; блазнота’ (жлоб., Жыв. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акале́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
Пашкодзіць які‑н. орган, зрабіўшы траўму; зрабіць калекам. [2‑гі падарожны:] О дзякуй, дзякуй, чалавеча! Я рад спачыну; балазе, К таму сказаць, і акалечыў Свой большы палец на назе.Купала.[Томчак:] — Не бачыце, ці што? Акалечыў чалавека, звяруга, ды збег.Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)