ба́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ба́л ба́лы
Р. ба́ла ба́лаў
Д. ба́лу ба́лам
В. ба́л ба́лы
Т. ба́лам ба́ламі
М. ба́ле ба́лах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бал, ба́ла, мн. ба́лы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння сілы або ступені якой-н. прыроднай з’явы.

Вецер у пяць балаў.

2. Лічбавая ацэнка поспехаў у навучальнай установе, дасягненняў у спорце.

Набраць дваццаць балаў.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае і ба́лавы, -ая, -ае.

Сістэма балавай (бальнай) ацэнкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бал баль, род. ба́лю м.;

бал-маскара́д баль-маскара́д;

◊

кончен бал і кане́ц, вось і ўсё, ско́нчан баль.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бал I м. (единица измерения степени или силы какого-л. явления) балл;

шторм у дзе́сяць ~лаў — шторм в де́сять ба́ллов

бал II м. балл; отме́тка ж.; оце́нка ж.;

ву́чань на экза́мене атрыма́ў высо́кі б. — учени́к на экза́мене получи́л высо́кий балл

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бал, бала; мн. балы, балаў; м.

1. Адзінка вымярэння сілы ветру, хвалявання мора, землетрасення. Вецер у пяць балаў. Шторм у дзевяць балаў.

2. Лічбавая ацэнка поспехаў у навучальных установах, дасягненняў у спорце. Пасля практыкаванняў на першых трох снарадах каманда СССР лідзіравала з вынікам 143,05 бала. □ На ўступных экзаменах у інстытут Наташа не дабрала нейкіх там двух нікчэмных балаў, якія і рашылі яе лёс. Краўчанка.

3. Гіст. Шар для падачы голасу за каго‑н. на выбарах. // Голас, пададзены за каго‑н. шляхам апускання шара.

[Фр. balle.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БАЛ

(ад франц. balle шар),

1) умоўная адзінка для вызначэння па пэўнай шкале інтэнсіўнасці з’яў (напр., сілы ветру, шторму, землетрасення і інш.).

2) Лікавая ацэнка поспехаў і паводзін у навуч. установах, дасягненняў у спорце, якасці с.-г. жывёл (на выстаўках) і інш. 3) Шар для галасавання (балаціравання).

т. 2, с. 236

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бал м

1. (адзінка шкалы) Grad m -(e)s, -е;

ве́цер у 5 балаў Wíndstärke 5;

2. (адзнака) Zensúr f -, -en; Nóte f -, -n;

прахадны́ бал (пры паступленні ў ВНУ) Míndestpunktzahl f -, -en;

3. спарт Punkt m -(e)s, -е;

агу́льная ко́лькасць балаў Gesámtpunktzahl f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

бал

(фр. balle = шар)

1) адзінка вымярэння сілы якой-н. фізічнай з’явы, напр. ветру, землетрасення;

2) лічбавая ацэнка поспехаў (у школе, спорце).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Бал ’ацэнка і да т. п.’ Рус. балл, укр. бал. Запазычанне з ням. Ball (< франц.) або франц. balle ’шар’. Фасмер, 1, 116–117. Падрабязна гл. Шанскі, 1, Б, 25.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бал

(фр. balle = шар)

1) адзінка вымярэння сілы або ступені якой-н. прыроднай з’явы напр. ветру, землетрасення;

2) лічбавая ацэнка поспехаў (у школе, у спорце).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)