аці́хнуць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аці́хну аці́хнем
2-я ас. аці́хнеш аці́хнеце
3-я ас. аці́хне аці́хнуць
Прошлы час
м. аці́х аці́хлі
ж. аці́хла
н. аці́хла
Загадны лад
2-я ас. аці́хні аці́хніце
Дзеепрыслоўе
прош. час аці́хшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аці́хнуць, -ну, -неш, -не; аціх, -хла; -ні; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стаць цішэйшым (пра гукі, шум і пад.).

Падвечар вуліца аціхла.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Спыніцца, аслабець у дзеянні (пра стыхійную з’яву).

Завея к ночы аціхла.

3. Супакоіцца, прыціхнуць.

Гаспадар аціх.

|| незак. аціха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аці́хнуць сов., разг. стать ти́ше; стать слабе́е; ути́хнуть, уня́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аці́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. аціх, ‑ла; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць ціхім; замоўкнуць (пра гукі, шум). Нехта праехаў з лёскатам конна па бруку, і потым аціхла зноў усё. Мурашка. Рой яшчэ нейкі час пагудзеў з перапуду, ды і аціх. Якімовіч.

2. перан. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аслабець у дзеянні, сіле; спыніцца (пра стыхійныя з’явы). Пад вечар завея аціхла. Колас.

3. Прыйсці ў спакойны стан; супакоіцца. Максім зусім аціх і .. без пілоткі на чорным чубе высока ляжаў галавой.. на падушцы. Брыль. // Замкнуцца ў сабе; прыціхнуць. Асцярожны немец і аціх і вёў сабе гаспадарку так, як яна вялася аканомам. Чорны. Адам нечакана аціх, замаркоціўся, панікла схіліў галаву. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аціха́ць, аці́хнуць, ацішэ́ць sich berúhigen (заспакоіцца), áufhören vi (пра гукі, шум); verstúmmen vi (s) (змоўкнуць); náchlassen* vt, sich légen (пра боль, вецер)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ацішэ́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Тое, што і аціхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абці́хнуць сов., разг., см. аці́хнуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аціха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да аціхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ацішэ́ць, ‑эе; зак.

Тое, што і аціхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атаймава́цца, ‑муюся, ‑муешся, ‑муецца; зак.

Аціхнуць, супакоіцца; тое, што і утаймавацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)