Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
асяло́к, -лка́, мн. -лкі́, -лко́ў, м.
1. Тачыльны дробназярністы камень, брусок.
2. Камень для выпрабавання каштоўных металаў.
3.перан. Сродак праверкі каго-, чаго-н.
Гэта будоўля — а. для маладога спецыяліста.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асяло́к, -лка́м. осело́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асяло́к, ‑лка, м.
1. Дробназярністы тачыльны камень; брусок.
2.Спец. Камень для выпрабавання каштоўных металаў.
3.перан. Тое, што з’яўляецца сродкам выпрабавання, выяўлення якіх‑н. уласцівасцей, якасцей і пад. На асялку [адносін да] прыроды правяраецца дабрата чалавека, яго, калі хочаце, маральныя якасці.Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асяло́км Schléifstein m -(e)s, -e, Wétzstein m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Асяло́к ’змаршчок’ (Інстр. II); вясё́лка ўказваецца як варыянт назвы побач. Асноўнае выкарыстанне назвы вясёлка не для абазначэння змаршчка (Morchella), а як назва грыба Phallus impudicus (вясёлка, сраматнік), але, зважаючы на тое, што і ў іншых мовах ёсць такія пераносы назваў (ням.Morchel ’змаршчок’ і Stinkmorchel ’вясёлка, сраматнік’), і тут можа ісці размова аб пераносе. Калі першапачаткова вясёлка — назва змаршчка, магчыма, звязана з тым, што гэта першы вясенні грыб (параўн. вяселік ’жаваранак’), калі ж першапачаткова гэта назва сраматніка, магчыма, у ёй адлюстраваліся адносіны да непрыстойнасці знешняга выгляду гэтага грыба. Калі ўлічыць цяжкасць фанетычнага тлумачэння асялок з вясёлка, трэба дапусціць тую ці іншую сувязь асялок ’змаршчок’ з асялком ’тачыльным каменем’, магчыма, па знешняму выгляду (асабліва калі гэта назва не змаршчка, а сраматніка); нельга выключаць і сувязь з асілкамі, якія, паводле пэўных паданняў, уходзілі ў зямлю. Гл. вясёлка, асілак, асла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
осело́ктехн.асяло́к, -лка́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыла́дак, ‑дка, м.
Разм. Тое, што і прыбор (у 1 знач.). Пасля абеду бацька пачаў разбіраць свой рэчавы мяшок. Выцягнуў прыладак для галення: брытву, асялок і памазок.Сяркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
oilstone
[ˈɔɪlstoʊn]
n.
асяло́к -ка́m. (тачы́льны ка́мень)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
whetstone
[ˈhwetstoʊn]
n.
тачы́ла n., асяло́к, брусо́к -ка́m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)