аста́так

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. аста́так аста́ткі
Р. аста́тку аста́ткаў
Д. аста́тку аста́ткам
В. аста́так аста́ткі
Т. аста́ткам аста́ткамі
М. аста́тку аста́тках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аста́так, -тку, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. Частка чаго-н., якая засталася нявыкарыстаная; рэшта.

А. матэрыі.

Астаткі абеду.

2. мн. Тое, што яшчэ збераглося, уцалела.

Расло некалькі бяроз — астаткі даўнейшых прысад.

3. мн. Адходы якога-н. вытворчага працэсу.

Нафтавыя астаткі.

4. Апошняя частка, астача чаго-н.

А. адпачынку.

А. жыцця.

◊

Да (без) астатку — поўнасцю, цалкам.

|| прым. аста́ткавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аста́так, -тку м.

1. (излишек) оста́ток;

~ткі ткані́ны — оста́тки мате́рии;

2. только мн. (то, что осталось) оста́тки;

3. только ед. (оставшаяся часть) оста́ток, коне́ц;

а. даро́гі — оста́ток пути́;

◊ на а. — наконе́ц, под коне́ц;

на ~тку — в конце́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аста́так, ‑тку, м.

1. Частка чаго‑н., якая засталася нявыкарыстаная, незатрачаная. [Пятровіч:] — І хоць твайму ён [Зарэчны] сэрцу міл, Збяры ў душы астаткі сіл, Развей апошняе сумненне. Бачыла. Тады мы падыходзілі да кухні са сваім посудам — хто з бляшанкай, а хто з чыгунком .., — і повар раздаваў астатак ежы. Чыгрынаў.

2. звычайна мн. (аста́ткі, ‑аў). Тое, што яшчэ збераглося, уцалела (ад разбурэння, гібелі і пад.). Мы скінем з дарогі астаткі гнілога. Колас. Мільгаюць бярозы — астаткі даўнейшых прысад. Гілевіч. // Сляды чаго‑н. мінулага, зніклага. Адбыўся Зосін расказ пра тыя справы, што назаўсёды .. адагналі ад Галены астаткі ўсялякай няпэўнасці наконт аднаго чалавека. Чорны.

3. толькі мн. (аста́ткі, ‑аў). Адходы якога‑н. вытворчага працэсу. Кіслотныя астаткі.

4. толькі адз. Апошняя частка чаго‑н. Астатак адпачынку. Астатак даўгу. □ Што ж яна [Вера] скажа? Гэтае пытанне не вылазіла ў яго [Мікалая] з галавы ўвесь астатак дня і назаўтра да абеду. Дамашэвіч.

•••

Да (без) астатку — поўнасцю, цалкам.

На астатку — пад канец, напаследак; пры развітанні. Пасланец.. сказаў на астатку: «Сустрэнемся на барыкадах». Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аста́так м

1. Rest m -es, -e;

2. мн:

аста́ткі (сляды мінулага) Réste pl, Überreste pl, Überbleibsel pl;

3. мн (адходы) Ábfälle pl, Rückstände pl; 4. матэм, бухг Rest m;

аста́так су́мы Rest der Súmme; Réstbetrag m -(e)s, -träge

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

астатак, астача, рэшта

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

АЛКІ́Л,

абагульненая назва аднавалентных радыкалаў насычаных аліфатычных вуглевадародаў. Напр., метыл — астатак метану (CH3), этыл — астатак этану (C2H5), прапіл — астатак прапану [CH3·(CH2)2], ізапрапіл — астатак ізапрапану — [(CH3)2CH].

т. 1, с. 263

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

змы́лак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.

Астатак ад куска мыла, якім карысталіся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

са́льда, нескл., н. (спец.).

Астатак, розніца паміж прыходам і расходам рахунку.

С. гандлёвага балансу.

|| прым. са́льдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абрэ́зак, -зка, мн. -зкі, -зкаў, м.

Астатак ад рэзкі чаго-н.

Абрэзкі скуры.

Абрэзкі дошак.

|| прым. абрэ́зкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)