архірэ́й, -я, мн. -і, -яў, м.

Агульная назва вышэйшых чыноў праваслаўнага духавенства (епіскапа, архіепіскапа, мітрапаліта).

|| прым. архірэ́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

архірэ́й

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. архірэ́й архірэ́і
Р. архірэ́я архірэ́яў
Д. архірэ́ю архірэ́ям
В. архірэ́я архірэ́яў
Т. архірэ́ем архірэ́ямі
М. архірэ́ю архірэ́ях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

архірэ́й м., церк. архиере́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Архірэй 4/316

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

архірэ́й, ‑я, м.

Агульная, неафіцыйная назва для епіскапа, архіепіскапа, мітрапаліта.

[Ад грэч. archieréus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АРХІРЭ́Й

(ад архі... + грэч. hiereus святар),

агульная назва духоўных асоб вышэйшай ступені правасл. царк. іерархіі (епіскап, архіепіскап, мітрапаліт, патрыярх). Могуць быць епархіяльнымі (якія правяць) і вікарнымі (іх памочнікамі). Сінонім тэрміна «архірэй» — архіпастыр.

т. 1, с. 527

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

архірэ́й м. царк. Érzpriester m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

архірэ́й

(гр. archiereus)

асоба, якая належыць да вышэйшых свяшчэннаслужыцеляў (епіскап, архіепіскап, мітрапаліт, патрыярх).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Архірэ́й ’старшы свяшчэннік (іерэй)’. Ст.-рус. архиерей з ст.-слав. архиереи < грэч. ἀρχιερεύς ’тс’. Фасмер, 1, 91.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

архірэ́й

(гр. archiereos)

асоба, якая належыць да вышэйшых свяшчэннаслужыцеляў у праваслаўі (епіскап, архіепіскап, мітрапаліт).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)