архе́йскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
архе́йскі |
архе́йская |
архе́йскае |
архе́йскія |
| Р. |
архе́йскага |
архе́йскай
архе́йскае |
архе́йскага |
архе́йскіх |
| Д. |
архе́йскаму |
архе́йскай |
архе́йскаму |
архе́йскім |
| В. |
архе́йскі (неадуш.)
архе́йскага (адуш.) |
архе́йскую |
архе́йскае |
архе́йскія (неадуш.)
архе́йскіх (адуш.) |
| Т. |
архе́йскім |
архе́йскай
архе́йскаю |
архе́йскім |
архе́йскімі |
| М. |
архе́йскім |
архе́йскай |
архе́йскім |
архе́йскіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
архе́йскі геол. архе́йский;
~кая э́ра (гру́па) — архе́йская э́ра (гру́ппа)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
архе́йскі, ‑ая, ‑ае.
У выразе: архейская эра гл. эра.
[Ад грэч. archaios — старажытны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
архе́йскі
(ад архей);
а-ая эра — тое, што і архей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
архе́йский геол. архе́йскі;
архе́йская гру́ппа (э́ра) архе́йская гру́па (э́ра).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АНТАРКТЫ́ЧНАЯ ПЛАТФО́РМА,
старажытная дакембрыйская тэктанічна стабільная структура зямной кары, якая займае ўсх. частку Антарктыды. Адносіцца да платформаў Гандванскай групы. На З абмежавана байкалідамі Трансантарктычных гор. Пл. каля 8 млн. км2. Магутнасць зямной кары каля 40 км. Крышталічны фундамент мае архейскі ўзрост і складзены з парод гранулітавай і амфібалітавай фацый метамарфізму (эндэрбіты, чарнакіты, гнейсы, крышт. сланцы), якія прарваны інтрузіямі магматычных парод. Пароды фундамента выходзяць на падледавіковую паверхню ўздоўж узбярэжжа, адкуль паступова апускаюцца ў бок Трансантарктычных гор. Платформавы чахол пашыраны ў зах. частцы (магутнасць 3000—4000 м). Пераважаюць рыфейска-ніжнепалеазойскія вулканагенна-асадкавыя пароды (магутнасць да 2000 м), якія ўтвараюць дэпрэсіі на З і аўлакагены на У. Верхнепалеазойскія пароды на антарктычнай платформе развіты спарадычна (кангламераты, пясчанікі, каменныя вугалі пермскага ўзросту, агульнай магутнасцю да 1300 м). Верхнюю частку чахла складаюць сярэдняюрскія базальты, магутнасць якіх дасягае 1500 м.
М.А.Нагорны.
т. 1, с. 384
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)