апсі́да
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
апсі́да |
апсі́ды |
| Р. |
апсі́ды |
апсі́д |
| Д. |
апсі́дзе |
апсі́дам |
| В. |
апсі́ду |
апсі́ды |
| Т. |
апсі́дай апсі́даю |
апсі́дамі |
| М. |
апсі́дзе |
апсі́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
апсі́да ж., архит. апси́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апсі́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Спец. Паўкруглы (радзей шматвугольны) выступ у сцяне хрысціянскіх царкоўных будынкаў; абсіда.
[Ад грэч. apsís (apsídos) — скляпенне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Апсіда (арх.) 1/264, 395—396
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
АПСІ́ДА,
абсіда
[ад грэч. hapsis (hapsidos) скляпенне],
канструкцыйна самастойная частка культавага збудавання; выступ будынка (прамавугольны, шматвугольны, паўкруглы ў плане), які перакрыты паўкупалам ці самкнутым скляпеннем. Упершыню з’явілася ў стараж.-рымскіх базіліках, адкуль перайшла ў хрысціянскія храмы. У апсідзе размяшчаюцца алтар, клір, месца для вышэйшых духоўных і свецкіх асоб, культавыя рэліквіі і г.д. У каталіцкіх храмах дапаўнялася прэсбітэрыем.
т. 1, с. 435
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
апсі́да
(гр. apsis, -idos = дуга, скляпенне)
паўкруглы або шматвугольны выступ у сцяне хрысціянскіх царкоўных будынкаў, які перакрыты паўкупалам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апси́да архит. апсі́да, -ды ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
apse [æps] n. archit. апсі́да
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)