АПО́РЫ 1) канструкцыі
(часткі збудаванняў),
якія прымаюць нагрузку ад адных элементаў (дэталяў) і перадаюць яе на інш. элементы ці асновы збудаванняў. У будынках апоры бэлек і фермаў служаць калоны, нясучыя сцены, верт. стойкі, арак і рам — пераважна фундаменты, мастоў — быкі і ўстоі (крайнія апоры). Спец. слупы і мачты, замацаваныя на фундаменце ці непасрэдна ў грунце, з’яўляюцца апорамі ліній электраперадачы і кантактавай сеткі.
На апоры кантактавай сеткі замацоўваюць правады і нясучыя тросы гарадскога электратранспарту, правады паветр. ліній электрыфікаваных чыгунак. Гэтыя апоры падзяляюцца на падтрымныя (прамежкавыя, пераходныя), анкерныя (прымаюць нацяжэнне правадоў), фіксавальныя (падтрымліваюць правады ў пэўным становішчы адносна токаздымальніка) і фідэрныя (сілкавальных ліній). Бываюць саманясучыя, з адцяжкамі, кансольныя і інш. Робяцца з жалезабетону, сталі, драўніны (часовыя).
2) У будаўнічай механіцы пры разліку канструкцый разглядаюцца не сапраўдныя апоры збудаванняў, а іх разліковыя схемы. У найб. пашыраных стрыжнёвых сістэмах адрозніваюць апоры шарнірныя, зашчэмленыя, рухомыя і нерухомыя.
т. 1, с. 432
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АПО́РЫ ЛІ́НІЙ ЭЛЕКТРАПЕРАДА́ЧЫ,
канструкцыі (збудаванні) для падвешвання правадоў і маланкаахоўных тросаў паветр. ліній электраперадачы. Бываюць прамежкавыя (пераважна на прамых участках трасы ЛЭП) і анкерныя (у пачатку і канцы прамых участкаў ЛЭП, на паваротах, пры пераходах праз водныя і інш. перашкоды). Анкерныя апоры ліній электраперадачы прымаюць нацяжэнне правадоў і тросаў, маюць больш жорсткую і трывалую канструкцыю. У залежнасці ад колькасці падвешаных правадоў (ланцугоў) апоры ліній электраперадачы падзяляюцца на адна- і многаланцуговыя; ад канструкцыі — на аднастоечныя, А-, П- і АП-падобныя, свабоднастаячыя, з адцяжкамі. Робяцца з жалезабетону і металу, пераважна са сталі (у асн. для ЛЭП напружаннем 220 кВ і болей), а таксама з дрэва (да 110 кВ у лясных мясцовасцях).
т. 1, с. 432
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
апо́ра
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
апо́ра |
апо́ры |
| Р. |
апо́ры |
апо́р |
| Д. |
апо́ры |
апо́рам |
| В. |
апо́ру |
апо́ры |
| Т. |
апо́рай апо́раю |
апо́рамі |
| М. |
апо́ры |
апо́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
плюшч, -у́, м.
Паўзучая расліна, якая абвіваецца вакол сваёй апоры.
|| прым. плю́шчавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
безапо́рны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае апоры, які характарызуецца адсутнасцю апоры. Безапорная галерэя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
walking stick [ˈwɔ:kɪŋˌstɪk] n. кій (для апоры)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
падпя́тнік, ‑а, м.
Спец.
1. Прыстасаванне для апоры восі вертыкальнага вала.
2. Прыстасаванне для апоры ног весляра ў лодцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скляпе́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Дугападобнае перакрыцце, якое злучае сцены, апоры пэўнага збудавання.
Гатычнае с.
2. Падвальнае памяшканне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́ля, -і, ж.
Бервяно, брус, забіты ў грунт для апоры ў збудаваннях.
Забіваць палі.
Мост на палях.
|| прым. па́левы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
fulcrum [ˈfʊlkrəm, fʌlkrəm] n. (pl. fulcrums or fulcra) tech. пункт апо́ры
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)