Пашкевіч Алаіза Сцяпанаўна

т. 12, с. 246

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

фе́льчарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да фельчара; належыць фельчару. Фельчарскі пункт. Фельчарскі халат. □ Алаіза шчыра выконвала свае фельчарскія абавязкі. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спірто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.

Спіртавая лямпа. — Што ж, будзем лячыць, — сказала Алаіза, вымаючы з клунка банкі, спіртоўку. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расканспірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

Раскрыць, зрабіць вядомай канспірацыю. Расканспіраваць месца яўкі. □ — Не баіцеся, што можаце расканспіраваць сябе ўласным дымам? — пажартавала Алаіза. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расхіста́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад расхістаць.

2. у знач. прым. Які стаў слабым, няўстойлівым, хісткім. Па расхістанай драўлянай лесвіцы Алаіза падалася да дзвярэй. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здабрава́ць,

У выразе: не здабраваць каму-чаму — не мінаваць бяды, спагнання. «Як добра, што аддала ў надзейныя рукі шапірограф, а так і сястры не здабраваць было б!» — падумала Алаіза. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ху́тка,

1. Прысл. да хуткі (у 1, 3 знач.).

2. у знач. вык. Пра хуткае наступленне чаго‑н., набліжэнне да чаго‑н. «Хутка каляды... А там і Новы год», — думала Алаіза. Арабей. [Чалавек] усё дапытваўся, ці хутка канец дарозе, як там у партызан... Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ды́бачкі, ‑чак; адз. няма.

У выразах: на дыбачках або на дыбачкі — на кончыках (на кончыкі) пальцаў ног (падысці, стаць і пад.). Даніла падкраўся на дыбачках ззаду да Маланні, каб яна не пачула — папужаць яе надумаўся. Капыловіч. Алаіза ўзнімалася на дыбачкі, каб убачыць, хто нясе сцяг. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пярэ́палах, ‑у, м.

1. Тое, што і перапалох. Рабцэвічу зрабілася няёмка за пярэпалах, што нарабіў ён сваім прыходам. Мехаў.

2. звычайна мн. (пярэ́палахі, ‑аў). Хвароба, якая, згодна з забабоннымі ўяўленнямі, узнікае ад спалоху. — Ды ўжо ж, прыйдзецца да бабкі ісці, пярэпалах выганяць, — жартам адказала Алаіза. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пападрыва́цца 1, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Падарвацца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Дыверсанты пападрываліся на мінах. □ Мужчыны паднялі станок. Паднялі даволі лёгка... — Не былі б то мужчыны, — шаптала Алаіза, ідучы за імі. — А мы з Таццянаю ледзь не пападрываліся. Арабей.

пападрыва́цца 2, ‑аюцца; зак.

Разм. Падрыцца куды‑н. — пра ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)