акуля́р

‘шкло ў аптычнай прыладзе’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. акуля́р акуля́ры
Р. акуля́ра акуля́раў
Д. акуля́ру акуля́рам
В. акуля́р акуля́ры
Т. акуля́рам акуля́рамі
М. акуля́ры акуля́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акуля́р, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

У аптычнай прыладзе: шкло, якое накіравана да вока назіральніка.

А. тэлескопа.

|| прым. акуля́рны, -ая, -ае.

Акулярнае шкло.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акуля́р м., физ. окуля́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акуля́р, ‑а, м.

Шкло ў аптычнай прыладзе, якое накіравана да вока назіральніка. Акуляр перыскопа.

[Ад лац. ocularus — вочны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АКУЛЯ́Р

(ад лац. ocularis вочны),

частка аптычнай прылады (мікраскопа, тэлескопа і інш.), накіраваная да вока назіральніка. Прызначаны для разглядання павялічанага відарыса, створанага аб’ектывам або абарачальнай сістэмай. Асн. характарыстыкі: фокусная адлегласць, якая вызначае павелічэнне ўсей аптычнай сістэмы; адлегласць да выхадной зрэнкі (ад апошняй паверхні акуляра да відарыса, створанага акулярам); вугал поля зроку. Асн. тыпы простых акуляраў: Гюйгенса (17 ст.) і Рамсдэна (18 ст.). У складаных акулярах за кошт павелічэння колькасці лінзаў і выкарыстання несферычных (напр., парабалічных) паверхняў вугал зроку даводзіцца да 90—100°.

Да арт. Акуляр: a — акуляр Гюйгенса; b — акуляр Рамсдэна; Л1, Л2 — лінзы; Д — дыяфрагма; F — пярэдняя факальная плоскасць; В — вока.

т. 1, с. 216

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Акуляр 1/208—209; 2/332; 4/100; 6/375; 7/195; 8/6

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

акуля́р м. фіз. Okulár n -s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

акуля́р

(лац. ocularis = вочны)

шкло ў аптычным прыборы, звернутае да вока назіральніка (напр. а. фотаапарата, а. мікраскопа).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Рамсдэнаў акуляр 1/209

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Галілееў акуляр 1/208—209

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)