акале́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. Змерзнуць, моцна азябнуць.

Акалелі на марозе, ледзь адагрэліся.

2. Памерці (часцей пра жывёлін).

Акалеў сабака.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акале́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. акале́ю акале́ем
2-я ас. акале́еш акале́еце
3-я ас. акале́е акале́юць
Прошлы час
м. акале́ў акале́лі
ж. акале́ла
н. акале́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час акале́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акале́ць сов.

1. замёрзнуть, озя́бнуть;

2. околе́ть, издо́хнуть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Змерзнуць, моцна азябнуць. — Ты ж акалеў, вунь пальцы якія. — смеючыся казала.. [леснічыха] Сяргею. Шамякін.

2. Памерці (часцей пра жывёлу). — А я думала, ці не акалеў часам! — пакпіла Ганна. — Стаіць, як слуп пры шляху! Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акале́ць

1. (замерзнуць) erfríeren* vi (s), steif friéren* vi (s);

2. (здохнуць) verénden vi (s) stérben* vi (s), verrécken vi (s), krepíeren vi (s) (разм.)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Акале́ць ’моцна змерзнуць, памерці’ (БРС, Янк. Мат., Гарэц., Касп.), акалелы. Гл. калець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спруцяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

1. гл. пруцянець.

2. Памерці, акалець.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акачане́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Замерзнуць на холадзе; акалець, адубець.

На марозе рукі акачанелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Азале́ць ’змерзнуць, акалець’ (Янк. Мат., Касп., КЭС) да золкі (гл.). Гл. таксама адзалець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

акасцяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Стаць цвёрдым, як косць; ператварыцца ў косць.

2. Акалець, адубець, застыць (пра труп). // Страціць ад холаду гнуткасць, адчувальнасць; змерзнуць.

3. перан. Застыць у якіх‑н. формах, перастаць развівацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)