азары́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. азары́цца
азо́рыцца
азара́цца
азо́рацца
Прошлы час
м. азары́ўся азары́ліся
ж. азары́лася
н. азары́лася
Дзеепрыслоўе
прош. час азары́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

азары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́цца; зак., чым (высок.).

Ярка асвяціцца.

Лес азарыўся яркім сонцам.

2. перан. Ажывіцца, павесялець.

Твар чалавека азарыўся ўсмешкай.

3. перан. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).

|| незак. азара́цца, -а́ецца.

|| наз. азарэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

азары́цца сов., прям., перен. озари́ться;

по́ле ~ры́лася праме́нямі со́нца — по́ле озари́лось луча́ми со́лнца;

твар ~ры́ўся ўсме́шкай — лицо́ озари́лось улы́бкой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азары́цца, ‑рыцца; зак.

1. Ярка асвяціцца; стаць агністым. Усё навокал азарылася веснавым святлом. □ Неяк адразу ноч азарылася чырвоным полымем, а над ім падымаўся ўгору дым. Асіпенка.

2. перан. Ажывіцца, павесялець. Твар азарыўся радасцю.

3. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азарэ́нне, -я, н. (кніжн.).

1. гл. азарыцца, азарыць.

2. Раптоўнае, нечаканае праясненне свядомасці, разуменне чаго-н.

Нарэшце прыйшло а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

азара́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да азарыцца.

2. Зал. да азараць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азара́цца несов., возвр., страд. озаря́ться; см. азары́цца, азара́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азарэ́нне, ‑я, н.

Кніжн.

1. Дзеянне паводле дзеясл. азараць — азарыць (у 1 знач.) і стан паводле знач. дзеясл. азарацца — азарыцца.

2. Нечаканае праясненне свядомасці, разумення чаго‑н. Плылі думкі.. І раптам прыйшло азарэнне і радасць. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

озари́ться азары́цца, асвяці́цца;

по́ле озари́лось луча́ми со́лнца по́ле азары́лася (асвяці́лася) прамяня́мі со́нца;

лицо́ озари́лось улы́бкой твар азары́ўся (асвяці́ўся) усме́шкай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

light3 [laɪt] v. (lit or lighted)

1. запа́льваць; запа́львацца;

The fire won’t light. Агонь не распальваецца/не хоча гарэць;

He lit (up) a cigarette. Ён запаліў цыгарэту.

2. асвятля́ць; асвятля́цца;

poorly lit streets дрэ́нна асве́тленыя ву́ліцы;

The room was well lighted. Пакой быў добра асветлены.

light up [ˌlaɪtˈʌp] phr. v. асвятля́ць; асвятля́цца; азары́ць; азары́цца (таксама перан.);

A smile lit up his face. Яго твар асвяціўся ўсмешкай.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)