азары́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
азары́цца азо́рыцца |
азара́цца азо́рацца |
| Прошлы час |
| м. |
азары́ўся |
азары́ліся |
| ж. |
азары́лася |
| н. |
азары́лася |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
азары́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
азары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́цца; зак., чым (высок.).
Ярка асвяціцца.
Лес азарыўся яркім сонцам.
2. перан. Ажывіцца, павесялець.
Твар чалавека азарыўся ўсмешкай.
3. перан. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).
|| незак. азара́цца, -а́ецца.
|| наз. азарэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
азары́цца сов., прям., перен. озари́ться;
по́ле ~ры́лася праме́нямі со́нца — по́ле озари́лось луча́ми со́лнца;
твар ~ры́ўся ўсме́шкай — лицо́ озари́лось улы́бкой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азары́цца, ‑рыцца; зак.
1. Ярка асвяціцца; стаць агністым. Усё навокал азарылася веснавым святлом. □ Неяк адразу ноч азарылася чырвоным полымем, а над ім падымаўся ўгору дым. Асіпенка.
2. перан. Ажывіцца, павесялець. Твар азарыўся радасцю.
3. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азарэ́нне, -я, н. (кніжн.).
1. гл. азарыцца, азарыць.
2. Раптоўнае, нечаканае праясненне свядомасці, разуменне чаго-н.
Нарэшце прыйшло а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
азара́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да азарыцца.
2. Зал. да азараць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азара́цца несов., возвр., страд. озаря́ться; см. азары́цца, азара́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азарэ́нне, ‑я, н.
Кніжн.
1. Дзеянне паводле дзеясл. азараць — азарыць (у 1 знач.) і стан паводле знач. дзеясл. азарацца — азарыцца.
2. Нечаканае праясненне свядомасці, разумення чаго‑н. Плылі думкі.. І раптам прыйшло азарэнне і радасць. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
озари́ться азары́цца, асвяці́цца;
по́ле озари́лось луча́ми со́лнца по́ле азары́лася (асвяці́лася) прамяня́мі со́нца;
лицо́ озари́лось улы́бкой твар азары́ўся (асвяці́ўся) усме́шкай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
light3 [laɪt] v. (lit or lighted)
1. запа́льваць; запа́львацца;
The fire won’t light. Агонь не распальваецца/не хоча гарэць;
He lit (up) a cigarette. Ён запаліў цыгарэту.
2. асвятля́ць; асвятля́цца;
poorly lit streets дрэ́нна асве́тленыя ву́ліцы;
The room was well lighted. Пакой быў добра асветлены.
light up [ˌlaɪtˈʌp] phr. v. асвятля́ць; асвятля́цца; азары́ць; азары́цца (таксама перан.);
A smile lit up his face. Яго твар асвяціўся ўсмешкай.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)