адце́ рці , адатру́ , адатрэ́ ш, адатрэ́ ; адатро́ м, адатраце́ , адатру́ ць; адцёр, -це́ рла; адатры́ ; -цёрты; зак.
1. што . Трэннем выдаліць што-н. прысохлае, прыклеенае і пад.
А. бруд з вопраткі.
2. каго-што . Расціраючы, вярнуць адчувальнасць каму-, чаму-н.
А. шчокі з марозу.
А. ногі.
3. каго-што . Адціснуць, адцясніць; выцесніць (разм. ).
А. саперніка.
4. што . Пашкодзіць, адцяць, прычыніўшы боль (разм. ).
А. пальцы.
|| незак. адціра́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адце́ рці
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
адатру́
адатро́ м
2-я ас.
адатрэ́ ш
адатраце́
3-я ас.
адатрэ́
адатру́ ць
Прошлы час
м.
адцё́ р
адце́ рлі
ж.
адце́ рла
н.
-
Загадны лад
2-я ас.
адатры́
адатры́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час
адцё́ ршы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адце́ рці сов. , в разн. знач. оттере́ ть;
а. пля́ му — оттере́ ть пятно́ ;
а. нагу́ сне́ гам — оттере́ ть но́ гу сне́ гом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адце́ рці , адатру, адатрэш, адатрэ; адатром, адатраце, адатруць; пр. адцёр, ‑церла; заг. адатры; зак. , што .
1. Трэннем выдаліць што‑н. прыстаўшае, прысохлае. Адцерці пляму.
2. Расціраючы, вярнуць адчувальнасць каму‑, чаму‑н. Адцерці рукі.
3. Разм. Моцна напіраючы, адсунуць; выцесніць. [Назарэўскі:] — Такім парадкам мяне адцерлі ад маці і я астаўся адзін сярод натоўпу. Чорны . // перан. Прымусіць пакінуць каго‑, што‑н. Відаць было, што памочнік хацеў завалодаць адзін увагаю панны Ядвісі, а настаўніка адцерці . Колас .
4. Разм. Прыціснуўшы, прычыніць боль, пашкодзіць; адціснуць, адцяць. Адцёр дзвярамі пальцы. / у безас. ужыв. Адцерла нагу колам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адце́ рці
1. á breiben* vt ; á usreiben* vt ; wé greiben* vt , (durch Ré iben) entfé rnen; á bwischen vt (сцерці );
2. (адагрэць ) warm ré iben* vt ;
3. разм (адцясніць , адштурхнуць ) wé gdrängen vt ; verdrängen vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адшарава́ ць , -ру́ ю, -ру́ еш, -ру́ е; -ру́ й; -рава́ ны; зак. , каго-што.
Адчысціць, адцерці шараваннем.
А. каструлю.
|| незак. адшаро́ ўваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паадціра́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е; -а́ ны; зак. , што.
Адцерці ўсё, многае або вярнуць адчувальнасць расціраннем усяму, многаму.
П. плямы.
П. абмарожаныя вушы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адціра́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да адцерці .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адцёрты , ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад адцерці .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адціра́ нне , ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. адціраць — адцерці .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)