адубе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

1. Змерзнуць на холадзе.

Адубеў на марозе.

2. Стаць нягнуткім, страціць адчувальнасць, здольнасць рухацца.

Рукі адубелі.

3. Памерці.

Можна а. у дарозе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адубе́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адубе́ю адубе́ем
2-я ас. адубе́еш адубе́еце
3-я ас. адубе́е адубе́юць
Прошлы час
м. адубе́ў адубе́лі
ж. адубе́ла
н. адубе́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час адубе́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адубе́ць сов., разг. замёрзнуть, закочене́ть, окочене́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм.

1. Вельмі змерзнуць, застыць ад холаду; скарчанець. Стары Няміра адубеў, стоячы на скавышы. Чорны.

2. Стаць нягнуткім, непаслухмяным; страціць адчувальнасць, здольнасць рухацца; агрубець. [Дар’я:] А чаму.. [рукі] граблямі сталі? Чаму яны адубелі? Ад бульбы, што кожны дзень чышчу. Ад бялізны, што мыю? Губарэвіч. // Ахалодаць, адзеравянець (пра нябожчыка). [Юзэфа:] — Спіць [Акцызнік]. Як з ног зваліўся. Не дабудзішся, не даклічашся... Што калода. Можа ўжо і адубеў дагэтуль. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адубе́ць erstrren vi (s); steif wrden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адубяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

Тое, што і адубець.

А. на холадзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акачане́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Замерзнуць на холадзе; акалець, адубець.

На марозе рукі акачанелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закочене́ть сов. скале́ць, адубе́ць, скарчане́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заледене́ть заледзяне́ць; (закоченеть) скарчане́ць, адубе́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

одубе́ть сов., прост. адубе́ць, здубе́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)