адступа́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адступа́ю адступа́ем
2-я ас. адступа́еш адступа́еце
3-я ас. адступа́е адступа́юць
Прошлы час
м. адступа́ў адступа́лі
ж. адступа́ла
н. адступа́ла
Загадны лад
2-я ас. адступа́й адступа́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адступа́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адступа́ць несов., в разн. знач. отступа́ть; (делать несколько шагов назад — ещё) отходи́ть; (медленно — ещё) пя́титься; (от темы и т.п. — ещё) уклоня́ться, отходи́ть; см. адступі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адступа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адступіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адступа́ць, адступі́ць

1. zurücktreten* vi (s), zurückgehen* vi (s);

2. вайск. sich zurückziehen*, den Rückzug ántreten*;

3. (ад планаў, правіалаў і г. д.) ábweichen* vi (s), ábgehen* vi (s) (von D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адступаць, адыходзіць, адсоўвацца, уцякаць

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

адступі́ць, -туплю́, -ту́піш, -ту́піць; зак.

1. Адысці, аддаліцца ад каго-, чаго-н.

А. улева на два крокі.

2. Адысці назад пад націскам праціўніка.

Адступілі з баямі.

А. перад цяжкасцямі (перан.).

3. ад каго. Перанесці ўвагу з асноўнага на другараднае.

Аўтар адступіў ад тэмы.

4. ад чаго. Перастаць прытрымлівацца чаго-н.

А. ад старых звычаяў.

5. ад чаго. Зрабіць водступ на паперы, пішучы ці друкуючы што-н.

А. ад краю.

6. ад чаго і без дап. Адмовіцца ад свайго намеру, сваіх планаў.

Ён не а. ад свайго.

7. Паменшыцца; адлегчы; спасці (разм.).

Мароз адступіў.

Хвароба адступіла (перан.).

|| незак. адступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. адступле́нне, -я, н. (да 2—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дра́паць², -аю, -аеш, -ае; незак. (разм., пагард.).

Паспешліва адступаць, бегчы наўцёкі.

Немцы драпалі з-пад Курска аж пыл курэў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отступа́ть несов., в разн. знач. адступа́ць;

не отступа́ть ни на шаг не адступа́ць ні на крок;

отступа́ть с боя́ми адступа́ць з бая́мі;

не отступа́ть пе́ред тру́дностями не адступа́ць пе́рад ця́жкасцямі;

отступа́ть от своего́ мне́ния адступа́ць ад сваёй ду́мкі;

отступа́ть от те́мы адступа́ць ад тэ́мы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дрэ́йфіць, -флю, -фіш, -фіць; незак. (разм.).

Паддавацца пачуццю страху, баяцца, адступаць перад цяжкасцямі.

Не трэба д. — усё будзе добра.

|| зак. здрэ́йфіць, -флю, -фіш, -фіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсту́каны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад адступаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)