адстая́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адстаю́ адстаі́м
2-я ас. адстаі́ш адстаіце́
3-я ас. адстаі́ць адстая́ць
Прошлы час
м. адстая́ў адстая́лі
ж. адстая́ла
н. адстая́ла
Загадны лад
2-я ас. адсто́й адсто́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час адстая́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адстая́ць², -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; зак., што.

Прысутнічаючы дзе-н., прастаяць да канца.

А. на нагах увесь сеанс.

|| незак. адсто́йваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адстая́ць¹, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; -то́ены; зак., каго-што.

Абараніць ад нападу, ад замаху на што-н.

А. мір на зямлі.

А. сваё права.

|| незак. адсто́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адсто́йванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адстая́ць I сов. (простоять на ногах) отстоя́ть;

а. гадзі́ну — отстоя́ть час

адстая́ць II сов. (защитить) отстоя́ть;

а. свае́ по́гляды — отстоя́ть свои́ взгля́ды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адстая́ць, ‑стаю, ‑стаіш, ‑стаіць; зак.

1. Прастаяць нейкі час. Адстаяць гадзіну ў чарзе. // Прастаяць да канца; адбыць. □ [Люба Лук’янская:] — Наша фабрыка была ў прарыве, трэба было выцягваць. Я тры змены адстаяла на рабоце. Чорны.

2. Разм. Стаміць доўгім стаяннем. Адстаяць ногі на варце.

3. перан. Абараніць каго‑, што‑н. ад нападу ворага; не даць захапіць. Не прадам свой народ я ніколі, Беларусь у баях адстаю. Астрэйка. // Абараніць, засцерагчы ад дамаганняў, замаху, недружалюбных або варожых дзеянняў. Адстаяць заваёвы Кастрычніка. □ [Гальяш і Міхась] цвёрда вырашылі, што калі стараста выдасць каменданту Рыгора, адстаяць яго што б там ні было. Гурскі. // Адхіліць пярэчанні, давесці доказамі што‑н. У барацьбе з рэвізіяністамі У. І. Ленін адстаяў і развіў тэарэтычныя асновы партыі — дыялектычны і гістарычны матэрыялізм. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адстая́ць

1. (абараніць) vertéidigen vt; schützen vt; beháupten vt, dúrchsetzen (дамагчыся);

адстая́ць свой пункт по́гляду séinen Stándpunkt beháupten;

2. (прастаяць) (eine Zéit lang) stéhen* vi; stéhen bleiben*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

отстоя́ть​III сов. (защитить) абарані́ць, адстая́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсто́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адстаяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсто́йваць несов.

I (простаивать на ногах) отста́ивать; см. адстая́ць I

II (защищать) отста́ивать; см. адстая́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отстоя́ть​II сов. (простоять на ногах) адстая́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)