адо́ніс
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
адо́ніс |
адо́нісы |
| Р. |
адо́нісу |
адо́нісаў |
| Д. |
адо́нісу |
адо́нісам |
| В. |
адо́ніс |
адо́нісы |
| Т. |
адо́нісам |
адо́нісамі |
| М. |
адо́нісе |
адо́нісах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адо́ніс, -су м., бот. адо́нис
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адо́ніс, ‑у, м.
Лекавая расліна сямейства казяльцовых; гарыцвет.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АДО́НІС
(Adonis),
род адна- і шматгадовых травяністых раслін сям. казяльцовых. Больш за 20 відаў, пашыраных у стэпавых і лесастэпавых зонах Еўразіі і Паўн. Афрыкі. На Беларусі ў Цэнтр. бат. садзе АН Беларусі ў 1960-я г. Як дэкар. расліны інтрадукаваны 2 віды: адоніс вясновы, або гарыцвет (adonis vernalis), і адоніс палымяны (adonis flammea).
Сцябло прамое або слабагалінастае выш. ад 5 да 40 (зрэдку да 70) см. Лісце рассечана на вузкія сегменты. Кветкі буйныя, адзіночныя, залаціста-жоўтыя або чырвоныя. Плады — авальныя шматарэшкі з прамым або кручкападобным носікам. Выкарыстоўваюць для групавых пасадак і бардзюраў. Прэпараты з адонісу вясновага ўжываюцца пры сардэчнай недастатковасці, неўрозах.
т. 1, с. 126
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АДО́НІС,
грэчаская назва фінікійска-сірыйскага бога расліннасці і ўрадлівасці. У міфалогіі Грэцыі Адоніс — каханы Афрадыты. Паводле міфаў, памёр ад раны, але ўваскрэс і ўзнёсся на неба. Культ Адоніса вядомы з 2-га тыс. да н.э., паўплываў на ўзнікненне міфа пра ўваскрэсенне і ўзнясенне Ісуса Хрыста. Да міфа аб Адонісе звярталіся ў л-ры Авідзій, Лопэ дэ Вэга, У.Шэкспір, у жывапісе — Тыцыян, Рубенс, Пусэн і інш.
т. 1, с. 126
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АДО́НІС,
малая планета. Адкрыта Э.Дэльпортам (Бельгіі, 1936). Абарачаецца вакол Сонца па выцягнутай эліптычнай арбіце з перыядам 2,76 г. Папярочнік Адоніса каля 1 км; адлегласць ад Сонца 0,44—3,50 а.а. Найменшая адлегласць ад Зямлі каля 2 млн. км.
т. 1, с. 126
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
адо́ніс
(н.-лац. adonis, ад гр. Adonis = І́мя бога ўрадлівасці ў антычнай мІ́фалогіі)
травяністая расліна сям. казяльцовых з буйнымі жоўтымі або чырвонымі кветкамі, пашыраная ў стэпах і лесастэпах Еўразіі; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўная; гарыцвет.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Adonis [əˈdəʊnɪs] n.
1. myth. Адо́ніс
2. прыго́жы юна́к
3. bot. адо́ніс, гарыцве́т
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
адо́нис бот. адо́ніс, -су м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гарыцве́т, ‑у, М ‑веце, м.
Тое, што і адоніс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)