Аднадольныя (кл. раслін) 1/118, 472; 4/566; 8/34; 12/38
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
АДНАДО́ЛЬНЫЯ
(Monocotyledonas, Liliopsida),
клас кветкавых раслін, гл. Ліліопсіды.
т. 1, с. 122
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аднадо́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
аднадо́льны |
аднадо́льная |
аднадо́льнае |
аднадо́льныя |
| Р. |
аднадо́льнага |
аднадо́льнай
аднадо́льнае |
аднадо́льнага |
аднадо́льных |
| Д. |
аднадо́льнаму |
аднадо́льнай |
аднадо́льнаму |
аднадо́льным |
| В. |
аднадо́льны (неадуш.)
аднадо́льнага (адуш.) |
аднадо́льную |
аднадо́льнае |
аднадо́льныя (неадуш.)
аднадо́льных (адуш.) |
| Т. |
аднадо́льным |
аднадо́льнай
аднадо́льнаю |
аднадо́льным |
аднадо́льнымі |
| М. |
аднадо́льным |
аднадо́льнай |
аднадо́льным |
аднадо́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аднадо́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае семя з адной семядолі. Аднадольныя расліны. // у знач. наз. аднадо́льныя, ‑ых. Назва класа такіх раслін. Вядома каля 30 тысяч відаў аднадольных.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
однодо́льный бот. аднадо́льны;
однодо́льные расте́ния аднадо́льныя раслі́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Аднасемядольныя, гл. Аднадольныя
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
АЎСТРАЛІ́ЙСКАЯ БІЯГЕАГРАФІ́ЧНАЯ ВО́БЛАСЦЬ.
Займае Аўстралію і прылеглыя а-вы (Тасманія, Кенгуру і інш.). Размешчана ў трапічным і ўмераным паясах Паўд. паўшар’я. Мае своеасаблівы склад флоры і фауны, абумоўлены аддзяленнем у мезазойскую эру ад стараж. мацерыка Гандвана. Сувязь з Антарктыдай і Паўд. Амерыкай перарвалася значна пазней, адсюль некаторае падабенства флоры і фауны.
У флоры 12 эндэмічных сям і больш за 80% эндэмічных відаў: з іх папараці 115 родаў (у тым ліку дрэвападобныя), аднадольныя 320 родаў і двухдольныя 1000 родаў, на Тасманіі — хваёвыя 11 родаў. Шэраг агульных сям. з флорай Паўд. Амерыкі і Палеатропікі. Характэрныя прадстаўнікі — эўкаліпты (каля 400 відаў), акацыі, «травяное дрэва» і інш. Эндэмізм фауны на відавым узроўні блізкі да 100%. Адметная асаблівасць — наяўнасць эндэмічнага падкласа млекакормячых — аднапраходных (качканос і яхідна) і субэндэмічнага атр. сумчатых [каля 200 відаў: кенгуру, каала (сумчаты мядзведзь), сумчаты д’ябал, сумчаты крот, вамбат і інш.) Сярод птушак эндэмічныя сям. аўстралійскіх страусаў (эму) і лірахвостаў. Шмат папугаяў (какаду, лоры, хвалісты папугайчык і інш.), зімародкі, медасмокі, рэптыліі (змяінагаловыя чарапахі, молах, тайпан) і амфібіі (свістуны, аўстралійскія рапухі). Ёсць дваякадыхаючыя рыбы (рагазуб); з беспазваночных найб. адметныя дажджавыя чэрві даўж. да 2,5 м. Сукупнасць арганізмаў (біёта) вобласці вельмі змянілася ў выніку каланізацыі Аўстраліі еўрапейцамі: завезена і акліматызавана шмат еўрап. відаў (дзікі трус, пацукі, рудэральныя расліны), знішчаны многія мясц. віды (напр., сумчаты воўк).
т. 2, с. 90
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)