адда́ліцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адда́люся адда́лімся
2-я ас. адда́лішся адда́ліцеся
3-я ас. адда́ліцца адда́ляцца
Прошлы час
м. адда́ліўся адда́ліліся
ж. адда́лілася
н. адда́лілася
Загадны лад
2-я ас. адда́лься адда́льцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час адда́ліўшыся

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аддалі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аддалю́ся аддалі́мся
2-я ас. аддалі́шся аддаліце́ся
3-я ас. аддалі́цца аддаля́цца
Прошлы час
м. аддалі́ўся аддалі́ліся
ж. аддалі́лася
н. аддалі́лася
Загадны лад
2-я ас. аддалі́ся аддалі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час аддалі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аддалі́цца сов.

1. отдали́ться, удали́ться;

а. ад бе́рага — отдали́ться (удали́ться) от бе́рега;

2. перен. отдали́ться, отклони́ться;

а. ад тэ́мы — отдали́ться (отклони́ться) от те́мы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аддалі́цца, ‑далюся, ‑далішся, ‑даліцца; зак.

1. Перамясціцца на нейкую адлегласць ад каго‑, чаго‑н. Вада ў Сажы выцвіла, памялела і так аддалілася ад берага, што рэдка хто з хлапчукоў даставаў яе каменьчыкам. Ракітны. // Стаць менш чутным з прычыны вялікай адлегласці. Гром аддаліўся, толькі часамі далятае яго прыглушаны грукат з далёкага, цёмнага краю неба. Скрыган.

2. перан. Парваць сяброўскія, блізкія адносіны з кім‑н.; пачаць цурацца каго‑н. Неўзабаве Антон аддаліўся ад усіх і пачалі здагадвацца, шло ён перажыў нейкую няўдачу ў жыцці. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аддалі́цца, аддаля́цца sich entférnen (ад чаго-н. von D); перан. тс. sich fern hálten*; sich entfrémden (ад каго-н. von D);

аддалі́цца ад тэ́мы размо́вы vom Gesprächsthema ábkommen*, sich vom Gesprächsthema entférnen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

аддалі́ць, -далю́, -далі́ш, -далі́ць; -далі́м, -даліце́, -даля́ць; -да́лены; зак., каго-што.

1. Зрабіць больш далёкім (у прасторы, часе і пад.).

А. прадмет ад фотаапарата.

А. сустрэчу.

2. Выклікаць адчужанасць, стаць прычынай адчужанасці.

Гэтае здарэнне канчаткова аддаліла іх.

|| незак. аддаля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. аддалі́цца, -лю́ся, -лі́шся, -лі́цца; -лі́мся, -ліце́ся, -ля́цца; незак. аддаля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. аддале́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отдали́ться аддалі́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адбе́гчы, -бягу́, -бяжы́ш, -бяжы́ць; -бяжы́м, -бежыце́, -бягу́ць; -бяжы́; зак.

1. Бягом аддаліцца на нейкую адлегласць ад каго-, чаго-н.

А. ад лесу.

2. перан. Хутка аддаліцца ад чаго-н.

Хваля адбегла ад берага.

|| незак. адбяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адвеслава́ць, -вяслу́ю, -вяслу́еш, -вяслу́е; -вяслу́й; зак.

Вяслуючы, аддаліцца, адплыць ад чаго-н.

А. ад берага.

|| незак. адвясло́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адско́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Скокнуўшы, аддаліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)