Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абра́днасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Сістэма абрадаў.
Зімовая народная а.
2. Абрадавы звычай.
Выконваць усе абраднасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абра́днасцьж. обря́дность
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абра́днасць, ‑і, ж.
1. Сукупнасць абрадаў якога‑н. культу. Свята зімы ўключае ў сябе многія элементы зімовай народнай абраднасці, якая склалася ў кожнага народа на працягу стагоддзяў.
2. Абрадавы звычай. З прычыны гэтага адпала неабходнасць усякіх далейшых ахвяр, а разам з тым адпала і падстава для мноства рэлігійных абрадаў; але вызваленне ад абраднасцей, якія затруднялі або рабілі немагчымымі зносіны з іншаверамі, было першай умовай, сусветнай рэлігіі.Энгельс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́днасцьж. Ritus m -, -ten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
obrzędowość
ж.абраднасць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
обря́дность
1.(система обрядов)абра́днасць, -ці ж.;
2.(обрядный обычай) абра́д, -ду м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
духабо́рыідухабо́рцы, ‑аў; адз. духабор, ‑а і духаборац, ‑рца, м.; духаборка, ‑і, ДМ ‑рцы; мн. духаборкі, ‑рак; ж.
Гіст. Рэлігійная секта, якая адмаўляла абраднасць і дагматы праваслаўнай царквы (узнікла на поўдні Расіі ў 18 ст.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адамі́ты
(ад ст.-яўр. Adam = імя біблейскага персанажа)
члены хрысціянскай секты гностыкаў, заснаванай у 3 ст., якія адмаўлялі ўсякую царкоўную арганізацыю і абраднасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АРЦЕ́МІЙ, Троіцкі (? — пач. 1570-х г.),
рускі царк. дзеяч і публіцыст, адзін з ідэолагаў несцяжацеляў. Прыняўшы манаства, жыў у Пскоўскім Пячэрскім манастыры, потым у заволжскай пустыні, быў ігуменам Троіцкага манастыра. Асуджаў царк. землеўладанне, абраднасць, прывілеі духавенства, прапаведаваў маральнае самаўдасканаленне. За свае погляды адлучаны ад царквы і сасланы ў Салавецкі манастыр (1553). Каля 1554—55 уцёк на Беларусь, жыў у Віцебску, потым у князя Юрыя Алелькі. Перакладаў рэліг. кнігі на царкоўнаслав. мову, выкладаў багаслоўе пры двары князя. Захавалася 14 яго пасланняў. Быў знаёмы і вёў палеміку з С.Будным, сярод яго карэспандэнтаў Іван IV, Андрэй Курбскі.