БЕЛАРУ́СКАЕ АБАРО́ННАЕ СПАРТЫ́ЎНА-ТЭХНІ́ЧНАЕ ТАВАРЫ́СТВА

(БелАСТТ),

масавая грамадская арг-цыя. Правапераемніца Добраахвотнага таварыства садзейнічання арміі, авіяцыі і флоту БССР (ДТСААФ). На нечарговым з’ездзе ДТСААФ БССР у кастр. 1991 пераўтворана ў АСТТ Рэспублікі Беларусь (новая рэдакцыя статута і сучасная назва прыняты ў 1995). Асн. задачы: правядзенне мерапрыемстваў па выхаванні ў насельніцтва краіны патрыятызму і інтэрнацыяналізму, гатоўнасці да абароны Радзімы і працы, падрыхтоўка спецыялістаў для Узброеных Сіл, кадраў масавых тэхн. прафесій ваен.-прыкладнога значэння, развіццё ваенна-прыкладных відаў спорту і тэхн. творчасці моладзі. У БелАСТТ развіваюцца аўтамабільны, верталётны, водныя, дэльтапланёрны, матацыклетны, парашутны, планёрны, радыёспорт, самалётны, стралковы віды спорту. Вышэйшыя органы кіравання — з’езд (канферэнцыя БелАСТТ), паміж з’ездамі — рэсп. савет, яго прэзідыум і бюро прэзідыума. У структуры БелАСТТ — абл., гар., міжраённыя саветы і пярвічныя арг-цыі. З 1982 дзейнічае музей гісторыі т-ва (мае статус народнага).

Г.К.Кісялёў.

т. 2, с. 393

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

абаро́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абаро́нны абаро́нная абаро́ннае абаро́нныя
Р. абаро́ннага абаро́ннай
абаро́ннае		 абаро́ннага абаро́нных
Д. абаро́ннаму абаро́ннай абаро́ннаму абаро́нным
В. абаро́нны (неадуш.)
абаро́ннага (адуш.)		 абаро́нную абаро́ннае абаро́нныя (неадуш.)
абаро́нных (адуш.)
Т. абаро́нным абаро́ннай
абаро́ннаю		 абаро́нным абаро́ннымі
М. абаро́нным абаро́ннай абаро́нным абаро́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вае́нна-абаро́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вае́нна-абаро́нны вае́нна-абаро́нная вае́нна-абаро́ннае вае́нна-абаро́нныя
Р. вае́нна-абаро́ннага вае́нна-абаро́ннай
вае́нна-абаро́ннае		 вае́нна-абаро́ннага вае́нна-абаро́нных
Д. вае́нна-абаро́ннаму вае́нна-абаро́ннай вае́нна-абаро́ннаму вае́нна-абаро́нным
В. вае́нна-абаро́нны (неадуш.)
вае́нна-абаро́ннага (адуш.)		 вае́нна-абаро́нную вае́нна-абаро́ннае вае́нна-абаро́нныя (неадуш.)
вае́нна-абаро́нных (адуш.)
Т. вае́нна-абаро́нным вае́нна-абаро́ннай
вае́нна-абаро́ннаю		 вае́нна-абаро́нным вае́нна-абаро́ннымі
М. вае́нна-абаро́нным вае́нна-абаро́ннай вае́нна-абаро́нным вае́нна-абаро́нных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

даўгача́сны, -ая, -ае.

Тое, што і доўгачасовы.

Даўгачасная адсутнасць.

Даўгачасная абарона.

○

Даўгачасны агнявы пункт — моцнае абароннае збудаванне, прызначанае для вядзення агню з гармат, кулямётаў і інш.

|| наз. даўгача́снасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абаро́нны, ‑ая, ‑ае.

Які звязаны з абаронай, задавальняе патрэбы абароны. Абаронная магутнасць краіны. Абароннае значэнне. Абаронная прамысловасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збудава́нне, ‑я, н.

Тое, што збудавана; пабудова, будынак. Спартыўнае збудаванне. Абароннае збудаванне. □ Каля сядзібы мы заўважылі нейкае дзіўнае драўлянае збудаванне. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Vertéidigungsanlage

f -, -n абаро́ннае збудава́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

оборони́тельный

1. абаро́нчы;

оборони́тельная та́ктика абаро́нчая та́ктыка;

2. (предназначенный для обороны) абаро́нны;

оборони́тельное сооруже́ние абаро́ннае збудава́нне;

оборони́тельный райо́н абаро́нны раён;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БЛАКГА́УЗ

(ням. Blockhaus),

абароннае збудаванне для вядзення кругавога кулямётнага, часам і артыл. агню. У 1-ю і 2-ю сусв. войны выкарыстоўваліся для прыкрыцця мастоў, горных праходаў і інш., а таксама ў сістэме даўгачасных умацаванняў. Сцены і пакрыцці рабілі з дрэва, бетону і інш., меў жылыя памяшканні для гарнізона.

т. 3, с. 185

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

паліса́д

(фр. pallisade, ад лац. palus = кол, слуп)

1) рад забітых у зямлю паляў для ўмацавання адхонаў і насыпаў;

2) невялікі абгароджаны кветнік, садок перад домам;

3) абароннае збудаванне ў выглядзе частаколу з завостраных зверху бярвенняў бярвён.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)