абарача́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абарача́юся абарача́емся
2-я ас. абарача́ешся абарача́ецеся
3-я ас. абарача́ецца абарача́юцца
Прошлы час
м. абарача́ўся абарача́ліся
ж. абарача́лася
н. абарача́лася
Дзеепрыслоўе
цяп. час абарача́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абарача́цца несов.

1. фольк. обора́чиваться, обраща́ться;

2. (склоняться к чему-л.) обраща́ться;

1, 2 см. абярну́цца 5, 6

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абарача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да абярнуцца (у 4, 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абарача́цца эк. úmlaufen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Абарача́цца ’бываць у розных мясцінах’ (Шат.), ’перакульвацца, абыходзіцца’ (Нас.), абарачывацца ’тс’ (Юрч.), абарачываць ’перакульваць, пераварачваць’ (Юрч.), абварачацца, абварачываць. Гл. варочаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Турні́р ‘спаборніцтва рыцараў у Сярэднявеччы, цяпер звычайна спартыўнае спаборніцтва’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз рускую мову (турни́р ‘тс’) з нова-в.-ням. Turnier, якое са ст.-франц. to(u)rnei ‘тс’ ад torner ‘абарачацца’ < лац. tornāre ‘паварочваючы, тачыць выраб на варштаце’ (Фасмер, 4, 124; ЕСУМ, 5, 683–684). Ст.-бел. турнея ‘турнір, спаборніцтва’ (XVI ст.), пазней таксама ‘беспарадак, разлад’ (ГСБМ), узыходзіць да ст.-франц. tourneoi ‘рыцарскія спаборніцтвы паводле дакладных правілаў’, а ст.-бел. турнай ‘тс’ (XVI ст.) — з чэш. turnaj ‘спаборніцтва рыцараў’, якое праз ст.-в.-ням. (turnei — баварскае вымаўленне ‑aj) прыйшло са ст.-франц. tournoi (праванс. tornei) ‘тс’ < torner ‘абарачацца, вярцецца’ (Булыка, Лекс. запазыч., 119; Голуб-Ліер, 494; Махэк₂, 661; Басай-Сяткоўскі, Słownik, 401).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kréisen

1.

vi круці́цца, кружы́цца, вярце́цца; цыркулява́ць, абарача́цца (пра кроў)

2.

vt круці́ць, вярце́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

revolve

[rɪˈvɑ:lv]

v.

1) абарача́цца, круці́цца

The moon revolves around the earth — Ме́сяц кру́ціцца вако́л зямлі́

2) абду́мваць, варо́чаць мазга́мі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

circulate

[ˈsɜ:rkjəleɪt]

1.

v.i.

1) кружы́ць, абарача́цца

2) пашыра́цца, разыхо́дзіцца

3) ру́хацца, цыркулява́ць (пра кроў)

2.

v.t.

1) пашыра́ць, распаўсю́джваць

2) перадава́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

mingle

[ˈmɪŋgəl]

v.

1) мяша́ць (-ца)

2) злуча́ць (-ца)

3) ве́сьці знаёмства, тавары́ства; быва́ць; абарача́цца; сябрава́ць

to mingle with important people — ве́сьці знаёмства з ва́жнымі людзьмі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)