сква́пнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць сквапнага; прагнасць. Ніводзін твар не перасмыкнуўся рысай хцівасці, ні ў каго вочы не кінулі позірку сквапнасці. Чорны. Ва ўсіх учынках і паводзінах Лазуна выяўляюцца сквапнасць, прага да нажывы, якія выцясняюць іншыя чалавечыя якасці. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скры́ўдзіць, скрыўджу, скрыўдзіш, скрыўдзіць; зак., каго.
Разм. Тое, што і пакрыўдзіць. [Яначка:] — Скрыўдзіў нас бог: здароўе ў мяне адабраў, ёй вочы засланіў. Крапіва. — Нічога, пане, жывём памаленьку, — адказаў Марцін Краўчонак, — толькі вось пан скрыўдзіць надумаў... Чарот. // Згвалціць. Скрыўдзіць дзяўчыну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спавясці́ць, ‑вяшчу, ‑вясціш, ‑вясціць; ‑вясцім, ‑весціце; зак., каго-што, аб чым і з дадан. сказам.
Тое, што і апавясціць. [Пан Юры:] — Накрыйся, кажу табе. Ідзі ў чалядню. Папрасі там гарэлкі. І аўса каню. — Не, — сказаў мужык. — Загадана яшчэ спавясціць... Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сумле́ннасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць сумленнага. Сумленнасць намераў.
2. Сумленныя паводзіны, сумленныя адносіны да каго‑, чаго‑н. Жыццё ж людзей ідзе ў працы, у клопатах аб лепшым, якое не прыходзіць само, а заваёўваецца сумленнасцю чалавека, яго працай. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узгрэ́ць, ‑грэю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго.
Разм. Даць спагнанне за якую‑н. правіннасць; моцна набіць. Узгрэць за свавольства. □ [Сушкевіч] добра-такі ўзгрэў мяне, не надта выбіраючы выразы. Радкевіч. [Кудравец:] — Ну, вы [хлопцы] мяне ўзгрэлі на сходзе, дык я гэта памятаю. Кучар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упрыгажэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. упрыгожыць.
2. Прадмет для аздаблення каго‑, чаго‑н. // Мастацкае аздабленне чаго‑н. (скульптура, барэльеф, роспіс, вышыўка і пад.). [Рама] з грукатам упала, кавалкі ляпных упрыгажэнняў, дробна застукаўшы, пакаціліся па падлозе. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усчапі́цца, ‑чаплюся, ‑чэпішся, ‑чэпіцца; зак.
1. Ухапіўшыся за каго‑, што‑н., павіснуць. Усчапіцца на шыю.
2. Разм. Узлезці, залезці на што‑н. [Варанецкі] выбег на вуліцу і з ходу ўсчапіўся на пажарную бочку, якую коні імчалі міма варот. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фотака́ртка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Картка з фатаграфічным здымкам каго‑, чаго‑н.; фатаграфічная картка. На сценах, у рамках, віселі фотакарткі. Гамолка. На фотакартцы быў мост — вялікі, прыгожы, з фігурамі на шырокіх каменных парэнчах. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1. Аднакр. да чыкаць.
2. каго-што і без дап. Імгненна раніць або забіць. Чыкнуць нажом па пальцы. / у безас. ужыв. [Кавалька:] — Дачакаліся ночы — трэба прабівацца, а тут мяне і чыкнула па нагах. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экспанава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., каго-што.
1. Выставіць (выстаўляць) для агляду, паказаць (паказваць) на выстаўцы.
2. Спец. Падзейнічаць (дзейнічаць) святлом на святлоадчувальны фотаматэрыял (фотапласцінку, фотаплёнку, кінаплёнку).
3. У шахматнай гульні — паставіць (ставіць) фігуру пад удар.
[Ад лац. exponere — выстаўляць, паказваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)