Verbum

заступі́ць, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.

1. каго-што. Замяніць, замясціць.

З. старога майстра ля станка.

2. на што і без дап. Замяніўшы каго-н., прыступіць да работы.

З. на дзяжурства.

З. на пост.

3. каго-што. Загарадзіць, засланіць сабой.

З. каго-н. сабой.

4. што каму. Загарадзіць, зрабіць перашкоду.

З. дарогу каму-н. (таксама перан.: перашкодзіць дзейнасці каго-н.).

5. што. Пераступіць.

Конь заступіў ляйчыну.

|| незак. заступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

засту́пнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто заступаецца за каго-н.; абаронца.

|| ж. засту́пніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. засту́пніцкі, -ая, -ае.

засту́пніцтва, -а, н.

Дзеянні заступніка; абарона.

|| прым. засту́пніцкі, -ая, -ае.

засты́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў густым, цвёрдым пры ахалоджванні.

З. тлушч.

2. Пакрыты лёдам, прымерзлы або закарчанелы ад холаду (разм.).

Застылая лужына.

Застылыя ногі.

Застылая ўсмешка (перан.: нерухомая).

|| наз. засты́ласць, -і, ж.

засты́ць, -ы́ну, -ы́неш, -ы́не; -ы́ў, -ы́ла; -ы́нь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Загусцець, стаць цвёрдым ад холаду, ахалоджвання.

Лой застыў.

Смала застыла.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра ваду: ператварыцца ў лёд (разм.).

Рачулка застыла.

3. Моцна змерзнуць (разм.).

З. на марозе.

Рукі застылі.

4. Пра труп: стаць халодным, скарчанець.

5. перан. Замерці (у 1 знач.), стаць нерухомым.

З. на месцы ад здзіўлення.

|| незак. застыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. застыва́нне, -я, н. (паводле 1 і 2 знач.).

застэнаграфава́ць гл. стэнаграфаваць.

засудзі́ць, -уджу́, -у́дзіш, -у́дзіць; -у́джаны; зак., каго (што).

Абвінаваціць па прыгавору суда.

З. злачынца.

|| незак. засу́джваць, -аю, -аеш, -ае.

засумава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; зак.

Пачаць сумаваць.

Хлопчык засумаваў па бабулі.

засу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь; -нуты; зак., што.

1. Пасунуўшы, паставіць, пакласці ў што-н., за што-н., пад што-н., схаваць куды-н.

З. сякеру за пояс.

З. чамадан пад ложак.

З. шуфляду.

З. руку ў кішэню.

З. паперы ў стол.

2. Зачыніць, закрыць на засаўку (разм.).

З. дзверы на засаўку.

|| незак. засо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

засупо́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што.

Сцягнуць клешчы хамута супоняй пры запраганні каня.

|| незак. засупо́ньваць, -аю, -аеш, -ае і супо́ніць, -ню, -ніш, -ніць.