скра́двацца, ‑аецца; незак.

1. Рабіцца невыразным, неадчувальным, непрыкметным. Смуглявы скуласты твар, крыху раскосыя вочы выклікалі прыкрасць, і Кіра старалася стаць да люстра так, каб гэта скрадвалася. Карпаў. // Рабіцца больш ціхім (пра гукі, шум і пад.). Гадлеўскі загадаў абабіць дыспетчарскія кабіны лямцам, пакласці на падлозе мяккія «дарожкі», каб скрадваліся гукі. Шынклер.

2. Зал. да скрадваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скро́іць, скрою, скроіш, скроіць; зак., што.

1. Зак. да кроіць (у 1 знач.).

2. Кроячы, зрасходаваць што‑н. Скроіць увесь матэрыял.

3. перан. (звычайна ў форме дзеепрым. зал. пр.). Мець той ці іншы склад (пра чалавека, яго фігуру і пад.). Густабровы, хоць і белабрысы. І ўвесь акуратна скроены, відаць, [хлопец] вясёлы. Такіх дзяўчаты любяць. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спачы́н, ‑у м.

1. Перапынак у занятках, працы і пад. для аднаўлення сіл. Адмовіўшыся ад прапанаванага спачыну ў партызанскім лагеры, Зінаіда Антонаўка пайшла на аперацыю разам з Міхальковым. Кавалёў. Няхай кароткі быў начны спачын, але ў галаве ў Паходні была яснасць. Хадкевіч.

2. перан. Высок. Смерць, супакой. Піянеры вырашылі ўпрыгожыць месца спачыну адважнага партызана. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страхавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да страхавання жыцця, маёмасці і пад. Страхавыя аперацыі. Страхавы збор.

2. Звязаны з сацыяльным страхаваннем, які займаецца сацыяльным страхаваннем. Страхавы дэлегат. Страхавая медыцына. Страхавы ўрач.

3. Які прызначаны, служыць для забеспячэння каго‑, чаго‑н. у выпадку непрадбачаных няшчасных выпадкаў і стыхійных бедстваў. Страхавы насенны фонд. Страхавыя запасы кармоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сты́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Вытрыманы ў адным якім‑н. стылі (у 1, 3 знач.). Стыльны гарнітур. Стыльнае адзенне. □ Пушысты дыван на паркетнай падлозе, стыльная, пад чырвонае дрэва, мэбля, мяккія ложкі са свежай бялізнай і ўзорыстымі атласнымі пакрываламі, чысціня, утульнасць — што больш трэба! Хадкевіч.

2. Разм. Такі, як у стылягі, уласцівы яму; занадта модны. Стыльны выгляд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

су́чка 1, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Памянш. да сука; тое, што і сука. Ля ног рыбака сядзіць калматая, чорная сучка Мурза. Бядуля.

•••

З-пад сучкі яйцо ўкрасці гл. украсці.

су́чка 2, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Малыя санкі, якія ўжываюцца як дапаможныя пры перавозцы бярвёнаў; падсанкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́ра, ‑ы, ж.

1. Тое, у чым захоўваецца або перавозіцца тавар (мяшкі, бочкі, скрынкі і пад.); упакоўка. Шкляная тара. □ У кузні звінела сталь, час ад часу каля нафтабазы бразгатала тара для гаручага. Паслядовіч. Горы пустой тары ляжалі ля свірна воддаль ад завода. Чарнышэвіч.

2. Спец. Вага ўпакоўкі. // Вага машыны, вагона, у якіх перавозіцца тавар.

[Іт. tara з араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тратуа́р, ‑а, м.

Дарожка для пешаходаў (з дошак, каменных пліт, асфальту і пад.) па баках вуліцы, плошчы, звычайна вышэй праезджай часткі. Зося скокнула на зыбкія дошчачкі тратуара, перабегла вуліцу, сіганула праз веснічкі ў нечы сад. Хомчанка. Пасля работы камсамольцы абсталёўваюць танцавальную пляцоўку, а брыгада добраўпарадкавання асфальтуе тратуары і вуліцы, саджае маладзенькія ліпкі і клёны. Грахоўскі.

[Фр. trottoir.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

убарані́ць, ‑раню, ‑роніш, ‑роніць; зак., каго-што.

Разм. Абараніць каго‑, што‑н. ад нападу, замаху, варожых дзеянняў. Земляў чужых мы не хочам, Землі ўбаронім свае. Купала. // Засцерагчы ад небяспекі, шкоды і пад. Убараніць дзіця ад хваробы. □ Але няхай цябе ўбароніць Мой голас сэрца, дарагі! Колас. І можа толькі дружба ўбараніла іх абодвух ад смерці. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удзе́льнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., у чым.

Прымаць, браць удзел, займацца разам з кім‑н. якой‑н. справай. Удзельнічаць у выбарах. Удзельнічаць у спаборніцтвах. □ Рагожын разам з аднапалчанамі штурмаваў нямецкую групоўку пад Дзям’янскам, удзельнічаў у баях за Вялікія Лукі. «Звязда». // Быць членам чаго‑н. [Тацяна і Жэнька] разам вучыліся ў сямігодцы, разам удзельнічалі ў драматычным гуртку. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)