прыгле́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. за кім-чым, каго-што і без дап. Пасачыць з мэтай догляду; паклапаціцца пра каго-, што-н.

П. за дзецьмі.

Прыглядай гасцей, каб хадзілі часцей (з нар.). Прыгледзь тут, а я адлучуся ў магазін.

2. каго-што. Намеціць для набыцця, скарыстання (разм.).

П. сабе касцюм.

П. месца для будоўлі.

|| незак. прыгляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыгля́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прэтэ́нзія, -і, мн. -і, -зій, ж.

1. Прад’яўленне сваіх правоў на валоданне кім-, чым-н., атрыманне чаго-н.

П. на спадчыну.

2. Паводзіны таго, хто жадае прызнання за ім якіх-н. добрых якасцей, якія ён сабе прыпісвае.

Чалавек з прэтэнзіямі.

П. на элегантнасць.

Быць у прэтэнзіі на каго — адчуваць незадаволенасць, крыўду ў адносінах да каго-н.

|| прым. прэтэнзі́йны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Прэтэнзійная заява.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

рэ́пліка, -і, ДМ -ліцы, мн. -і, -лік, ж.

1. Адказ, пярэчанне, заўвага на словы суразмоўца, таго, хто гаворыць.

Кінуць рэпліку.

Рэплікі з месцаў (на сходзе). Калючая р.

Абмен рэплікамі.

2. У сцэнічным дыялогу: тэкст, які змяшчае ў сабе словы адной з дзеючых асоб.

3. На судовым працэсе: пярэчанне адной са старон (спец.).

4. Кароткі газетны або часопісны артыкул як пярэчанне, выражэнне нязгоды з кім-, чым-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

удзяўбці́, удзяўбу́, удзяўбе́ш, удзяўбе́; удзяўбём, удзеўбяце́, удзяўбу́ць; удзёўб, удзяўбла́, -ло́; удзяўбі́; удзяўба́ны; зак.

1. Часта ўдараючы, разрыхліць, зрабіць паглыбленне ў чым-н.

Зямля так умерзла, што не ў. яе.

2. каго-што. Тое, што і удзеўбануць.

3. перан., што ў каго (што) або каму (разм.). Неаднаразова паўтараючы, заставіць цвёрда засвоіць, зразумець што-н.; убіць.

У. сабе ў галаву.

|| незак. удзёўбваць, -аю, -аеш, -ае (у 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ухапі́ць, ухаплю́, ухо́піш, ухо́піць; ухо́плены; зак.

1. каго-што. Схапіць, узяць.

У. за хвост.

Стараецца ў. сабе пабольш.

2. перан., што. Хутка, адразу зразумець, улавіць.

Мы адразу ж ухапілі яго думку.

3. што і чаго. З’есці чаго-н. крыху або наспех (разм.).

У. некалькі лыжак супу.

4. што і чаго. Паспець зрабіць што-н., управіцца з чым-н. (разм.).

Работы многа, за дзень не ўхопіш.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вус м Schnrrbart m -es, -bärte;

кіто́вы вус Fschbein n -(e)s, -e;

мата́ць (сабе́) на вус sich (D) hnter die hren schriben*;

і ў вус (сабе́) не дзьмуць разм sich nicht darm schren, sich (D) nichts darus mchen;

мы і са́мі з вуса́мі wir sind auch nicht dümmer als die nderen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

во́льнасць ж

1. (свабода) Friheit f ;

2. (нястрыманасць) Úngebundenheit f -, Úngezwungenheit f -;

дазваля́ць сабе́ во́льнасці sich (D) viel(es) [zu viel] herusnehmen*, sich (D) Friheiten herusnehmen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

мазо́ліць Schwelen bekmmen* [hben];

мазо́ліць сабе́ ру́кі (D) an den Händen Schwelen bekmmen*;

мазо́ліць каму во́чы разм j-m ein Dorn im uge sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

зарубі́цьII разм (зрабіць засечку) inkerben vt, ine Krbe inschneiden*;

зарубі́ гэ́та сабе́ на но́се! Merk dir das!; schreib dir das hnter die hren!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

завоева́ть сов.

1. (подчинить при помощи военных действий) заваява́ць, мног. пазаваёўваць;

2. перен. (овладеть, приобрести) заваява́ць, здабы́ць;

завоева́ть себе́ положе́ние заваява́ць сабе́ стано́вішча;

завоева́ть сла́ву здабы́ць сла́ву.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)