траско́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да траскі, звязаны з лоўляй траскі. Трасковы промысел.
2. у знач. наз. траско́выя, ‑ых. Сямейства рыб, да якога адносяцца траска, навага, сайда, мянтуз і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыганаметры́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да трыганаметрыі, заснаваны на трыганаметрыі. Трыганаметрычнае ўраўненне. Трыганамегрычная табліца. Трыганаметрычная функцыя.
2. Звязаны з геадэзічнымі вымярэннямі, якія выконваюцца метадам трыянгуляцыі (у 2 знач.). Трыганаметрычны пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэксты́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да тэкстылю, звязаны з вытворчасцю яго. Тэкстыльная прамысловасць. □ Уявім, што фабрыка тэкстыльная, і пашырэнне фабрыкі патрабуе павелічэння колькасці льну. Чорны. // Зроблены, пашыты з тэкстылю. Тэкстыльны абутак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цю́левы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цюлю, звязаны з вырабам цюлю. Цюлевая вытворчасць. // Зроблены з цюлю. Цюлевыя фіранкі. □ Дачка павячэрала, паправіла фіранкі з гардзінамі на вокнах, цюлевыя накідкі на падушках. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпа́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да шпагі, прызначаны для яе. Шпажныя ножны. Шпажны эфес.
2. Звязаны з боем, фехтаваннем на шпагах. Шпажны паядынак. // Прызначаны для фехтавання на шпагах. Шпажныя пальчаткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шырокарадко́вы, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з выкарыстаннем шырокіх міжрадкоўяў пры сяўбе некаторых сельскагаспадарчых культур. Шырокарадковыя пасевы павінны прымяняцца толькі ў тых умовах, дзе неабходна міжрадковая апрацоўка. «Беларусь». // Прызначаны для такой сяўбы. Шырокарадковая сеялка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
О́глух (воглух) ’дурань’ (Шпіл.) да глухі (гл.). Значэнні ’глухі’, ’дурны’ звязаны паміж сабой (параўн. роднаснае літ. glùšas ’глухі’ і ’дурны’ (Атрэмбскі, LP, 1, 131; LP, 7, 313). Фармальна да *o‑gluš‑iti або з u̯‑пратэзай і ўстаўным o (Мартынаў, Этимология–1984, 129–130). Гл. ёлуп.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ветравы́ (прым.) ’які мае адносіны да ветру’; ’прызначаны для аховы ад ветру’; ’такі, у якім вецер з’яўляецца рухаючай сілай’ (КТС, БРС). Укр. ві́трів ’які належыць да ветру’, вітровий ’які мае адносіны да ветру’, рус. смал. ветровой ’ветравы дух, які суправаджаецца ветрам’, ве́тровый, ветро́вый ’схільны да ўздзеяння ветру’, пск. ветрово́й ’ветраны (млын)’, рус. ветрово́й, ветро́вый (парень) ’легкадумны’, польск. wiatrowy ’звязаны з ветрам’; ’выкліканы ветрам’; ’такі, у якім рухаючая сіла — вецер’, н.-луж. wětšowy, wětšowaty, в.-луж. wětrowy ’ветравы, ветраны’, чэш. vštrový, славац. vetrový ’звязаны з ветрам’. Паўночнаславянскае ўтварэнне ад větr‑ і суф. ‑ovъ. У паўднёваславянскіх мовах (як і ў н.-луж.) да гэтага суфікса дадаюцца іншыя: славен. vẹtrǫ́ven, vetrovít, серб.-харв. ветро̀вит, ве̏трован, макед. ветровит, балг. ветровен, ветровит.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кампенсацы́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да кампенсацыі (у 1 знач.), звязаны з ёй. Кампенсацыйныя выдаткі.
2. Які служыць для кампенсацыі (у 3 знач.); ізаляваны ад знешніх уздзеянняў. Кампенсацыйная ўстаноўка. Кампенсацыйны маятнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канцэ́нтры, ‑аў; адз. канцэнтр, ‑а, м.
1. Кругі рознай велічыні, але з агульным цэнтрам.
2. Паслядоўныя ступені ў навучанні, якія звязаны адзінствам зместу, але адрозніваюцца па складанасці і аб’ёму. Першы канцэнтр. Другі канцэнтр.
[Ад лац. con — з, разам і centrum — цэнтр.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)