пераня́ць, перайму́, пяро́ймеш, пяро́йме; пяро́ймем, пяро́ймеце, пяро́ймуць; пераня́ў, -няла́, -ло́; пераймі́; пераня́ты; зак.
1. што. Запазычыць, унаследаваць, зрабіць прывычным для сябе.
П. вопыт.
П. дурныя звычкі.
2. каго-што. Перахапіць, перагарадзіць шлях каму-, чаму-н.
П. статак.
|| незак. перайма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перайма́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыда́цца², 1 і 2 ас. не ўжыв., -да́сца; -да́ўся, -дала́ся, -ло́ся; зак.
1. Дадацца, далучыцца да каго-, чаго-н.; перадацца.
Яму прыдалося (безас.) упартасці.
Меркавалі, што хвароба прыдалася дзіцяці ад паганага вока.
2. Здацца, уявіцца.
Мне спачатку прыдалося (безас.), што ён намнога старэйшы.
|| незак. прыдава́цца, -дае́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыто́к, -а і -у, м.
1. -у, каго-чаго. Прыліў, паступленне чаго-н. куды-н. у вялікай колькасці.
П. свежага паветра.
П. крыві.
П. сродкаў.
2. -а, мн. -і, -аў. Рака, якая ўпадае ў другую раку.
Прытокі Дняпра.
|| прым. прыто́чны, -ая, -ае і прыто́кавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пстры́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго-што. Даваць пстрычкі каму-н.
П. па лбе.
2. чым і без дап. Утвараць кароткія рэзкія гукі.
П. пальцамі.
3. перан. Злавацца, выказваючы незадавальненне (разм.).
Чаго пстрыкаеш, чым незадаволены?
|| аднакр. пстры́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні́.
|| наз. пстры́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разагрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -рэ́ты; зак.
1. што. Грэючы, зрабіць цёплым, гарачым.
Р. суп.
2. Нагрэўшы, падрыхтаваць да дзеяння, выкарыстання.
Р. матор.
3. каго-што. Выклікаць адчуванне цяпла ў целе (разм.).
Р. сябе работай.
|| незак. разаграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. разаграва́нне, -я, н.
|| наз. разагрэ́ў, -грэ́ву, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
раздражні́ць, -ражню́, -ра́жніш, -ра́жніць; -ра́жнены; зак.
1. што. Выклікаць раздражненне, дзейнічаючы якім-н. раздражняльнікам.
Р. дзясны.
2. каго-што. Давесці да стану нервовага ўзбуджэння; раззлаваць.
Р. суседа.
Р. пчол.
3. Выклікаць, распаліць (якое-н. жаданне; разм.).
Р. апетыт.
|| незак. раздражня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. раздражне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разукамплектава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.
1. што. Зняўшы або прыняўшы часткі абсталявання, прывесці (прадпрыемства, механізм) у стан немагчымасці працаваць, дзейнічаць.
2. каго-што. Парушыць цэласнасць чаго-н. укамплектаванага, скамплектаванага.
Р. звяно.
Р. бібліятэку.
|| незак. разукамплекто́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. разукамплекто́ўванне, -я, н. іразукамплектава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
распалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак.
1. што. Прымусіць гарэць.
Р. вогнішча.
2. што. Моцна нагрэць агнём дачырвана.
Р. жалеза.
3. перан., каго-што. Выклікаць узбуджэнне.
Р. гнеў.
4. перан. Развязаць, распачаць (барацьбу, вайну).
Р. пажар вайны.
|| незак. распа́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. распа́льванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сват, -а, М сва́це, мн. сваты́, -о́ў, м.
1. Той, хто сватае каго-н. каму-н.
Сустракаць сватоў.
2. Бацька мужа ў адносінах да жончыных ці бацька жонкі ў адносінах да мужавых бацькоў.
◊
Ні сват ні брат — ніякая не радня.
|| ж. сва́цця, -і, мн. -і, -яў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
своеасаблі́вы, -ая, -ае.
1. Не падобны да іншых, які мае свае адметныя ўласцівасці, арыгінальны.
С. характар.
Своеасаблівая асоба.
2. Які сваімі рысамі, асаблівасцямі падобны да каго-, чаго-н., які нагадвае што-н.
Над сцежкай с. тунэль з верхавін бяроз.
|| наз. своеасаблі́васць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)