чарні́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да чарніц. Чарнічны куст. □ Дзе ніжэй, па чарналессю, стаялі некранутымі чарнічныя ды буяковыя запаведнікі. Лынькоў. // Прыгатаваны з ягад чарніц. Усе чокнуліся з маладымі і выпілі разведзенага чарнічным сокам спірту з панскага бровара. Грахоўскі. // перан. Падобны на чарніцы, чарніцу. Сказаўшы вам, Аўдотка ж і ратавала Пракопа. То скокам, то бокам, то слязамі, то юрлівымі сваімі чарнічнымі вачыма. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шы́ла, ‑а, н.

Інструмент у выглядзе завостранага металічнага стрыжня з дзяржальнам для праколвання дзірак, які ўжываецца ў шавецкай і рымарскай справе. Бацьку абрыдлі дратва, шыла і малаток, яго рукі засумавалі па плузе і касе, а сэрца рвалася на лясное прыволле. С. Александровіч. Усе майстры з усяго царства з’явіліся ў сталіцу — .. сталяры з піламі, шаўцы з шыламі... Якімовіч.

•••

Хапіць шылам кашы (патакі) гл. хапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

destroy

[dɪˈstrɔɪ]

v.t.

1) зьнішча́ць; разбура́ць, раскі́дваць

to destroy all hope — разьбі́ць усе́ спадзява́ньні

2) касава́ць

The exceptions do not destroy the authority of the rule — Вы́няткі не касу́юць слу́шнасьці пра́віла

3) забіва́ць

The horse had to be destroyed — Каня́ трэ́ба было́ забі́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

wipe

[waɪp]

v.t.

1) сьціра́ць

to wipe the table — сьце́рці стол

2) абціра́ць, выціра́ць

Wipe away your tears — Вы́тры сьлёзы

3) заціра́ць, змыва́ць

The rain wiped away all the footprints — Дождж змыў усе́ сьляды́

4) праціра́ць

to wipe one’s glasses — праціра́ць акуля́ры

- wipe out

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

переже́чь сов., в разн. знач. перапалі́ць, мног. паперапа́льваць;

переже́чь кирпи́ч перапалі́ць цэ́глу;

переже́чь электри́ческую ла́мпочку перапалі́ць электры́чную ля́мпачку;

переже́чь все дрова́ перапалі́ць (паперапа́льваць) усе́ дро́вы;

переже́чь де́рево на у́голь перапалі́ць дрэ́ва на ву́галь;

переже́чь про́волоку кислото́й перапалі́ць дрот кіслато́й;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

переры́ть сов.

1. (разрыть, перекопать целиком — обо всём, многом) пакапа́ць, перакапа́ць; (о животных) пары́ць, перары́ць, зрыць;

2. (переворошить) перакапа́ць;

переры́ть все бума́ги перакапа́ць усе́ папе́ры;

3. (заново) перакапа́ць;

4. (вырыть ров поперёк чего-л.) перакапа́ць;

переры́ть доро́гу перакапа́ць даро́гу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

вы́казацца сов.

1. в разн. знач. вы́сказаться;

ён ~заўся адны́м з пе́ршых — он вы́сказался одни́м из пе́рвых;

усе́ ~заліся за ўне́сеную прапано́ву — все вы́сказались за внесённое предложе́ние;

2. вы́разиться;

ён ~заўся до́сыць выра́зна — он вы́разился дово́льно я́сно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

żywo

жыва, ярка, выразна;

miał żywo w pamięci wszystkie wypadki — ён выразна памятаў (трымаў у памяці) усе падзеі;

tłumaczyć na żywo — перакладаць ужывую (сінхронна);

audycja na żywo — прамая (наўпростая) трансляцыя

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пае́сці, паем, паясі, паесць; паядзім, паясце, паядуць; пр. паеў, ‑ела; заг. паеш; зак.

1. чаго і без дап. З’есці чаго‑н. у якой‑н. колькасці, прыняць ежу. — Паешце гарачага, — запрашала гаспадыня. Лобан. Валодзя крышку паеў і сказаў маці, што вельмі хоча спаць, бо ўсю ноч быў у дарозе. Федасеенка. Як усе вясёлыя людзі,.. [Ярохін] быў здаровы чалавек і, як усе здаровыя, любіў добра паесці. Шамякін.

2. каго-што. З’есці, знішчыць усё, усіх або ў вялікай колькасці. Вусень паеў усё лісце. □ У гэтыя хвіліны .. [Адам] адчуў голад. Нічога ў яго не было. Кілбасы і сыры ён даўно, паеў. Чорны.

3. што. Грызучы, раз’ядаючы, сапсаваць што‑н. — Але глядзі ты, як струхлела [сцяна]. — Шашаль паеў. Чорны. Калі б не працавалі косы, Даўно б паела іх іржа. Тармола.

•••

Жданкі (чаканні) паесці — не дачакаўшыся, страціць надзею на чый‑н. прыход, прыезд і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднаві́цца сов.

1. в разн. знач. восстанови́ться; (в памяти — ещё) воссозда́ться;

здаро́ўе ~ві́лася — здоро́вье восстанови́лось;

а. ў права́х — восстанови́ться в права́х;

усе́ падзе́і ~ві́ліся ў па́мяці — все собы́тия восстанови́лись (воссозда́лись) в па́мяти;

2. возобнови́ться;

заня́ткі ~ві́ліся — заня́тия возобнови́лись

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)