вы́казаць, -кажу, -кажаш, -кажа; -кажы; -казаны; зак., што.
1. Перадаць словамі.
В. сваю думку.
В. пажаданне.
2. Выявіць, выкрыць тое, што павінна было ўтойвацца ад іншых.
В. сваё хваляванне.
3. Перадаць словамі свае адносіны да каго-, чаго-н.
В. падзяку.
В. спачуванне.
|| незак. выка́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выка́званне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́круціцца, -кручуся, -круцішся, -круціцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), з чаго. Адкруціўшыся, выпасці.
Шруба выкруцілася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і вывіхнуцца (разм.).
Выкруцілася рука ў плячы.
3. Спрытна выслізнуць, вызваліцца.
В. з рук праціўніка.
4. перан. Выйсці з цяжкага становішча.
В. з бяды.
|| незак. выкру́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́ліць¹, -лью, -льеш, -лье і -лію, -ліеш, -ліе; вы́лі; -літы; зак., што.
1. з чаго. Выдаліць, прымусіць выцечы адкуль-н. (вадкасць).
В. ваду з вядра.
2. перан. Даць выхад якім-н. пачуццям, выказаць.
В. гнеў на каго-н. В. усё, што было на душы.
3. Зрабіць шляхам ліцця, адліць.
В. звон з медзі.
|| незак. выліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
галасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; незак.
1. за каго-што. Выказвацца ў падтрымку каго-чаго-н. (у час выбараў пры вырашэнні пытання і пад.).
Г. за дэлегата.
2. што. Ставіць на галасаванне; выбіраць, рашаць шляхам галасавання.
Г. праект пастановы сходу.
3. Спыняць машыну ўзняццем рукі (разм.).
Г. на шашы.
|| зак. прагаласава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
аслабані́ць, -баню́, -бо́ніш, -бо́ніць; -бо́нім, -бо́ніце, -бо́няць; -бані́; -банёны; зак. (разм.).
1. каго-што. Вызваліць, зрабіць свабодным, выслабаніць ад чаго-н. цяжкага.
А. ваеннапалонных.
А. рукі.
2. што. Зрабіць парожнім, нічым не занятым.
А. посуд.
А. кватэру.
3. каго. Дазволіць не выконваць якой-н. работы.
А. жанчын ад цяжкай работы.
|| незак. аслабаня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. аслабане́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
балансава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; незак.
1. Захоўваць пры няўстойлівым становішчы раўнавагу пры дапамозе рухаў цела.
Б. на канаце.
2. Падводзіць баланс¹ (у 2 знач.; спец.).
3. што. Прыводзіць у адпаведныя суадносіны ўзаемазвязаныя часткі чаго-н. (спец.).
4. што. Ураўнаважваць рухомыя дэталі машын, механізмаў (спец.).
|| зак. збалансава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.
|| наз. балансава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адлюстрава́нне, -я, н.
1. гл. адлюстраваць.
2. Адбітак прадмета на гладкай люстраной паверхні.
А. дрэў у вадзе.
3. Адбітак у нашай свядомасці з’яў аб’ектыўнай рэальнасці.
Навуковая тэорыя адлюстравання.
4. Тое, што ўвасабляецца ў мастацкіх вобразах і малюнках.
А. жыцця ў мастацкім творы.
5. Тое, што з’яўляецца вонкавым выяўленнем чаго-н.; адбітак.
Убачыць а. радасці ў вачах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адхіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Адсланіцца, адхіліцца (пра тое, што захінае).
Фіранка адхінулася.
2. Падацца ўбок, адступіцца.
А. ад акна.
3. перан. Адмовіцца ад каго-, чаго-н., адступіцца.
А. ад свайго таварыша.
4. перан. Адлучыцца, адысці на кароткі час.
А. на хвілінку.
|| незак. адхіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены; зак., каго-што.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Прыстаць, прыліпнуць з усіх бакоў да каго-, чаго-н.; пакрыць усю паверхню.
Гліна абляпіла чаравікі.
Мурашкі абляпілі цукар (перан.: населі кругом).
2. Наклейваючы, пакрыць чым-н.
А. сцены афішамі.
3. перан. Акружыць.
Дзеці абляпілі сані з усіх бакоў.
|| незак. абле́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абчы́сціць, -чы́шчу, -чы́сціш, -чы́сціць; -чы́шчаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць чыстым, ачысціць ад бруду, пылу і пад.
А. сцежку ад снегу.
2. што. Зняць налёт з паверхні чаго-н.
А. посуд.
3. што. Зняць скурку, лушпіны і пад.
А. апельсін.
А. бульбіну.
4. перан., каго-што. Абрабаваць, абакрасці, абабраць (разм.).
А. магазін.
|| незак. абчышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)