Verbum

засмалі́цца, ‑смоліцца; зак.

1. Паддацца засмолцы, засмольванню. Лодка добра засмалілася.

2. Пакрыцца, зацячы смалой. Не блішчыць ужо на сонцы сякера — яна ў смале і маладой сасновай кары; засмалілася тапарышча, стала чорнае. Пташнікаў.

канфу́з, ‑у, м.

Няёмкае выпадковае здарэнне, якое выклікае збянтэжанасць, сорам; стан няёмкасці, збянтэжанасці, сораму. Гэтакі ж канфуз выйшаў — усё ішло так добра і гладка і на табе, заместа ментуза гада злавілі. Лынькоў.

[Ад лац. confusio — непарадак; збянтэжанасць.]

маладзі́цца, ‑джуся, ‑лодзішся, ‑лодзіцца; незак.

Прымаць захады, каб выглядаць больш маладым. Хоць .. [пані Адэлі] было ўжо далёка за сорак і ўдавіца добра такі раздалася ў стане, яна яшчэ маладзілася і паглядала на мужчын. Машара.

мітуслі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць мітуслівага. [Пачулія:] — Найбольш мне мітуслівасць твая не падабаецца, я люблю працаваць спакойна: выйграў — добра, прайграў — плакаць не буду. Самуйлёнак. Варта было прыйсці Галынскаму, як разгубленасць і мітуслівасць зніклі. Галавач.

непашко́джаны, ‑ая, ‑ае.

Які застаўся цэлым, добра захаваўся. Ведалі кулямётчыкі, ды і не толькі яны, асобую любоў камбрыга да тэхнікі і таму стараліся не псаваць яе, калі можна было захапіць непашкоджаную. Шчарбатаў.

непрыстасава́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан непрыстасаванага; няўменне прыстасавацца да чаго‑н. Цяпер старшыні ўсе прыезджыя, і.. [Дзям’ян] добра ведаў непрыстасаванасць іх побыту да новых умоў, ведаў, як падысці і наладзіць кантакт. Дуброўскі.

папе́сціцца, ‑пешчуся, ‑песцішся, ‑песціцца; зак.

Песціцца некаторы час. Так добра там, прылёгшы на пясок, Папесціцца ружовым летнім ранкам! Колас. [Бацька:] — Раненька, калі сонца прыгрэе ды ціха навокал, цецерукі любяць папесціцца ў пясочку. Кірэенка.

прыкле́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.

Стаць на калені, укленчыць. Добра знайсці сцюдзёную крыніцу і прыкленчыць каля яе гаваркой вады. Брыль. [Лукаш] прыкленчыў, нахіліўся да агню, узяў вугольчык.. і палажыў яго ў люльку. Пальчэўскі.

со́нейка, ‑а, н.

1. Ласк. да сонца.

2. Разм. Пяшчотная назва любімага чалавека. [Сымон Латушка:] — Ну, добра ж, сонейка-дачушка. Вось зараз я іду да вас! Колас.

•••

За вушка ды на сонейка гл. вушка.

спарады́чны, ‑ая, ‑ае.

Які праяўляецца непастаянна, неперыядычна; нерэгулярны. Спарадычнае ўжыванне ў якасці назвы метралагічнай гандлёвай адзінкі мае слова аршын, запазычанае з цюркскіх моў і добра вядомае старажытнарускім помнікам. Гіст. лекс. бел. мовы.

[Ад гроч. sporadikos — раскіданы, адзіночны.]