апра́віцца, апраўлюся, аправішся, аправіцца; зак.
1. Паправіцца, ачуняць; аднавіць свае сілы. Але гэтым разам не памёр стары, аправіўся. Гарэцкі. Андрыяну Цітавічу хацелася нешта такое гаварыць, нешта такое рабіць, каб Уладзік хутчэй аправіўся ад гора, ад пакутлівых перажыванняў. Марціновіч. // Дасягнуць ранейшага або блізкага да ранейшага стану. Аправіцца ад вайны.
2. Разм. Спаражніцца. Параўняўшыся з.. [вярбою], Булякін весела, жартаўліва скамандаваў: — Стой! Аправіцца, пакурыць! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парыва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Імкнуцца, намервацца што‑н. зрабіць. Палашка пазірае на Панаса і хвалюецца, парываецца нешта сказаць і не зусім яшчэ адважылася, каб гаварыць. Галавач. Не раз парываліся Антон з Іванам кінуць вучобу зусім і дапамагаць сястры ў гаспадарцы. Місько. Стары Міклюта двойчы парываўся схапіцца з Міхалам, але Міхал адбягаў, выкручваўся. Сіняўскі.
2. Зал. да парываць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамо́ўца, ‑ы, м.
Той, хто гаворыць прамову, выступае з прамовай. Хтосьці падняўся ў пярэдніх радах і, махаючы пальчаткай, крычаў, патрабуючы спыніць прамоўцу. Галавач. Калі пасяджэнне аднавілася, услед за двума прамоўцамі старшыня прадаставіў слова Паходню. Хадкевіч. // Той, хто валодае талентам гаварыць прамовы. Таленавіты прамоўца. □ І пайшоў і пайшоў наш прамоўца, знайшоўшы выпадак выказаць да канца ўсе свае думкі, расказаць аб сваіх пачуццях. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рубі́ць 1, рублю, рубіш, рубіць; незак., што.
Падшываць край чаго‑н.; рабіць рубец. Рубіць хустку.
рубі́ць 2, рублю, рубіш, рубіць; незак., што.
1. Будаваць што‑н. з дрэва, бярвення. Захар аблюбаваў месца для новай хаты і пачаў рубіць зруб. Краўчанка. Уладзік толькі дрэва навалачыў, каб новую хату рубіць. Брыль.
2. Здабываць (руду, вугаль).
•••
Рубіць з пляча — гаварыць, дзейнічаць неразважліва, рэзка, занадта катэгарычна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хры́пнуць 1, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да хрыпець.
хры́пнуць 2, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.
Пачынаць гаварыць хрыпла, траціць чыстату голасу. Паліна заглянула ў блакноцік.. А палове сёмай — нарада. Як надакучылі яны!.. Амаль кожны дзень — адна за другой. Спрачаюцца, аж хрыпнуць людзі. Савіцкі. Аж хрыпнуць пад вятрамі каштаны. Нясе ў глыбіні адарваны буй... Бураўкін. // Станавіцца хрыплым (пра голас). У спевака голас пачаў хрыпнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распространя́ться
1. распаўсю́джвацца;
2. пашыра́цца;
3. (наполнять собой, своим запахом) разыхо́дзіцца; напаўня́ць (што чым); распаўсю́джвацца;
4. (говорить подробно, долго) гавары́ць (до́ўга, падрабя́зна, шматсло́ўна);
5. страд. распаўсю́джвацца; пашыра́цца; см. распространя́ть 1, 2.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
animation
[,ænɪˈmeɪʃən]
n.
1) адухаўле́ньне; ажы́ўленьне n.
2) жыцьцё n., жы́васьць f.
3) узды́м -у m.; натхне́ньне n.
to talk with great animation — гавары́ць зь вялі́кім узды́мам
4) мультыпліка́цыя f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
lightly
[ˈlaɪtli]
adv.
1) лёгка; зьлёгку; ледзь, ле́дзьве
2) зь лёгкім сэ́рцам, вясёла
3) непава́жна
to speak lightly of a person — гавары́ць пра каго́-н. непава́жна
4) неабду́мана; легкаду́мна, нядба́ла
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гарадзі́ць
1. (ставіць плот і г. д) éinzäunen vt;
2. перан разм (гаварыць бяссэнсіцу) Únsinn réden; dúmmes Zeug schwátzen; Blech réden;
не трэ́ба гаро́д гарадзі́ць es lohnt sich nicht, es ist nicht der Mühe wert
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
katedra
katedr|a
ж.
1. кафедра;
~a fizyki — кафедра фізікі;
mówić jak z ~y перан. гаварыць напышліва;
2. кафедральны сабор; катэдра
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)