wolf1 [wʊlf] n. (pl. wolves) воўк;
cry wolf падніма́ць фальшы́вую трыво́гу
♦
keep the wolf from the door перабіва́цца, перакі́двацца; змага́цца з бе́днасцю;
a wolf in sheep’s clothing воўк у аве́чай шку́ры;
a wolf may lose his teeth, but never his nature воўк ко́жны год ліня́е, але́ но́раву не мяня́е
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
*Ара́сіна, аря́сина ’доўгая жэрдка’, ’нізкарослы, але нязграбны малады чалавек’ (Нас.). Рус. паўн. орясина, рясина, арясина ’жэрдка’, ’высокі хлопец’, ’поўха, удар’ (параўн. ряснуть ’ударыць’), сувязь ’жэрдкі’ з ’ударам’ магчымая, але не пэўная. Дзеяслоў вядомы і ў разанскіх гаворках. Каліма, Ostseefin., 211, лічыў запазычаннем з карэльск. roaša, фін. raasu ’прут’, Фасмер (3, 539) пісаў пра магчымасць паходжання ад *ręds‑ (як раска — гл.). Ці выпадковая блізкасць рус. ряснуть — хряснуть і ці нельга вывесці ад ряснуть, рясина, орясина — няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Балахо́н (Касп., Шат., Сцяц. Нар., Сцяшк. МГ, БРС), ’няўмела сшытая шырокая і доўгая вопратка; бальнічны халат’ (Янк. II), ’палатняны плашч’ (Гарэц.), ’верхняя доўгая мужчынская вопратка з даматканага сукна’ (Інстр. I), ’верхняе адзенне’ (Др.-Падб.). Звычайна лічыцца запазычаннем (як і рус. балахо́н, балахна́, балахня́, укр. балахо́н) з перс. bālājǰāme (Праабражэнскі, 1, 14; Фасмер, 1, 114), але фанетыка застаецца незразумелай. Шанскі (1, Б, 22) хоча бачыць тут непасрэднае запазычанне з тат. мовы (але без аргументацыі).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазачарго́вы, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца не па чарзе. Пазачарговыя заняткі. □ Не ўсе ведалі, з якой прычыны склікаецца пазачарговы сход, але пазачарговасць усіх зацікавіла, і на сход з’явіліся камсамольцы ўсе да аднаго. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павага́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Вагацца некаторы час. Маятнік гадзінніка павагаўся і стаў.
2. Пабыць у нерашучасці на працягу нейкага часу. Ваня крыху павагаўся, але згадзіўся: — Прыходзьце. Чым магу — памагу. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накрыча́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Уволю, многа пакрычаць. Варанецкі хоць і хваляваўся, але вырашыў маўчаць, пакуль не накрычыцца Гаруноў. Дуброўскі. Шыпулька накрычаўся, намахаўся рукамі і праз нейкі час таксама змоўк. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напо́рысты, ‑ая, ‑ае.
Які ўпарта і настойліва дабіваецца сваёй мэты. Напорысты чалавек. □ Калектыў малады, але дружны, напорысты. Паслядовіч. // Які выражае настойлівасць, поўны настойлівасці. Напорысты характар. Напорыстае патрабаванне. □ Паднялося дружнае, напорыстае «ура». Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нарагата́цца, ‑гачуся, ‑гочашся, ‑гочацца; зак.
Разм. Уволю, многа парагатаць; насмяяцца. Усе выйшлі з-за стала, і ніхто не ведаў, ці гэта праўду расказваў Сабастыян Рамашка, ці выдумляў.. Але шчыра нарагаталіся ўсе. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неактуа́льны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае істотнага значэння ў сучасны момант, не адпавядае патрабаванням сучаснасці. Але вось праходзіць самы малы час, і гэтая п’еса робіцца неактуальнай, проста-такі часта не цікавай. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыве́сак, ‑ска, м.
Дадатак да чаго‑н., звычайна лішні, непатрэбны. З. Бядуля адчуваў пульс жыцця, і таму ідэя барацьбы і сацыяльных змен не была прывескам да яго твораў, але сэнсам іх. Кучар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)