Verbum

навалачы́цца, ‑лачуся, ‑лочышся, ‑лочыцца; зак.

Разм. Нахадзіцца, нацягацца, набадзяцца. Ходзіць аграном каля тых залітых вадою лагчын, ледзь ногі выцягвае з глейкай зямлі, стаміўся за дзень, навалачыўся. Бялевіч. [Амеля Жартун:] — Я, дзякуй богу, навалачыўся па свеце. Лобан.

нагрэ́бціся, ‑грабуся, ‑грабешся, ‑грабецца; ‑грабёмся, ‑грабяцеся; пр. нагробся, ‑грэблася і ‑граблася, ‑грэблася і ‑граблося; зак.

Разм.

1. Многа пагрэбці, стаміцца, грабучы. Нагрэбціся за дзень.

2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго‑н. чужога ў вялікай колькасці.

нахадзі́ць, ‑хаджу, ‑ходзіш, ‑ходзіць; зак.

1. Ходзячы, прайсці нейкую колькасць кіламетраў. Нахадзіць за дзень дваццаць кіламетраў.

2. Пахадзіць нейкі час. — Галодны не находзіць у школу... Жыць трэба. Аб хлебе дбаць, — павысіў голас Мітрафан. Пальчэўскі.

пасну́ць, ‑сне; ‑снём, ‑сняце, ‑снуць; зак.

Заснуць — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Было зусім ціха. Напэўна ўжо ўсе паснулі. Чорны. Бадай усё жывое паснула. Чарот. Стомленыя за дзень людзі хутка паснулі. Лынькоў.

пражэ́ктар, ‑а, м.

Асвятляльны прыбор, які з дапамогай аптычнай сістэмы пасылае яркі пучок прамянёў у пэўным напрамку. Асветленае мноствам пражэктараў ледзяное поле стадыёна блішчала, як у сонечны дзень. Шыцік.

•••

Камсамольскі пражэктар — орган камсамольскага кантролю.

[Фр. projecteur ад лац. projectus — кінуты наперад.]

пракапа́цца, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца; зак.

1. Капаючы, пранікнуць куды‑н., праз што‑н., дасягнуць чаго‑н., дакапацца. Пракапацца да вады.

2. перан. Капацца некаторы час (гл. капацца ў 2 знач.). Пракапацца дома цэлы дзень.

прыну́ка, ‑і, ДМ ‑нуцы, ж.

Прымус, прымушэнне. Зімою Косцік цалюткі дзень праседжваў за сталом. Рыхтаваўся ўдумліва і без прынукі. С. Александровіч. Дзе ласкай, а дзе і прынукай вывела ў людзі сыноў. В. Макарэвіч.

уклю́чна, прысл.

З улікам апошняга названага прадмета, ліку, асобы. Дзе б ты ні быў, усюды некалькі разоў на дзень убачыш то аднаго, то другога з начальства, уключна да галоўнага інжынера і самога дырэктара. Брыль.

уно́сіцца, уношуся, уносішся, уносіцца; незак.

1. Разм. Уносіць што‑н. куды‑н. (рэчы, прадметы і пад.). Крыху пастаяўшы,.. [бацька] дадаў: — Пойдзем уносіцца ў хату. Дасць бог дзень, дасць і сонца... Хведаровіч.

2. Зал. да уносіць.

юры́ць, юру, юрыш, юрыць; незак.

Разм. Заігрываць, заляцацца. Бычкі юраць, вясну чуюць. / у перан. ужыв. А дзень юрыў і жартаваў: то з гаем бярозавым, то травіцу гладзіў. Нікановіч. // Пра рыбу — нераставаць. Вясною рыба юрыць.