Страме́нкі (страме́нкы, страмэ́нты) ‘барвенак’ (Бейл., Сл. Брэс., Сл. ПЗБ), ‘купалка’ (пін., Бейл.). Відаць, да наступнага слова з-за знешняга падабенства да драбіны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сю-сю-сю ’гукі, якімі падзываюць кароў’ (ТС). Відаць, не можа разглядацца асобна ад псюх‑псюх‑псюх ’тс’, гл. псе-псе-псе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіга́ла ‘вялікая вязка рыбы’ (Сцяшк. Сл.). Магчыма, да сігаць (гл.) па тыпу нізала < нізаць, што, відаць, перадае перыядычнасць рухаў, параўн. сцябаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Татэ́: ек на татэ́ ’як на зло’ (ТС). Відаць, падвоенае тэ ’тое’ (гл.) або спалучэнне злучніка та (гл.) з ім. Гл. татак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выгнёстый ’выгнуты’ (брэсц., Нар. лекс.). Відаць, першапачаткова *выгінясты, што магло быць запазычана з польск.; параўн. wyginiać ’выгінаць’; малаверагодна сувязь з гнясці́ ’ціснуць, біць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Відо́ма ’відаць, відавочна’ (Нас.), параўн. ст.-бел. видоме ’яўна, бачна, відавочна’ (1596 г.) < ст.-польск. widomie ’відавочна, бачна, даступна зроку’ (Булыка, Запазыч., 62).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґаляшо́вачкі (з выбухным ґ) ’туфлі парусінавыя або брызентавыя’ (Жд. 1) утварэнне ад галёш (гл.). Назва дадзена, відаць, па знешняму падабенству галяшовачак з галёшамі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́мба ’недахоп, загана, ганьба’ (Сцяц. Словаўтв.). Відаць, з га́ньба (асіміляцыя ‑ньб‑ > ‑мб‑). Адсюль і гамбава́ць ’прызнаваць кепскім’ (Сцяц. Словаўтв.). Параўн. яшчэ га́мбіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Геагра́фія ’геаграфія’ (БРС). Рус. геогра́фия, укр. геогра́фія. Запазычанне, відаць, праз польск. geografia з лац. geographia (< грэч.) Фасмер, 1, 402; Шанскі, 1, Г, 53.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жгель ’выклічнік для абазначэння ўдару’ (полац., Нар. лекс., 26), джгель. Відаць, звязаны з жгаць 2, джгаць (гл.), хаця і можа разумецца як гукапераймальны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)