Bahn

f -, -en

1) шлях, даро́га

2) палатно́ чыгу́нкі

3) спарт. даро́жка

4) арбі́та, траекто́рыя

5) разм. трамва́й

auf die schefe [bschüssige] ~ gerten* — каці́цца ўніз (перан.)

sich (D) ~ brchen* — прабіва́ць сабе́ даро́гу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

berühren

1.

vt датыка́цца, дакрана́цца; перан. закрана́ць

◊ j-n empfndlich ~ — закрану́ць [зачапі́ць] (каго-н.) за жыво́е

2.

(sich)

1) чапа́ць, кра́таць

(датыкацца адзін да аднаго)

2) (mit D) датыка́цца, дакрана́цца (чым-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Fden

m -s, Fäden ні́тка (тс. перан.)

sich wie ein rter ~ hindrchziehen* — прахо́дзіць чырво́най ні́ткай

an inem ~ hängen* — вісе́ць на валаску́

◊ da beißt kine Maus den ~ ab — тут нічо́га не зро́біш

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

verwschen

I

1.

vt

1) сціра́ць (надпіс)

2) згла́джваць, затушо́ўваць (супярэчнасці); замята́ць (сляды злачынства)

2.

(sich) сце́рціся

(пра надпіс), згла́дзіцца (тс. перан., пра ўспамін і г.д.)

II

a размы́ты, расплы́вісты, невыра́зны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

nstechen

* vt

1) нако́лваць, начапля́ць

2) падбухто́рваць, задзява́ць, спакуша́ць

3) перан.

ngestochen kmmen* — быць тут як тут

ngestochen sein — разм. быць нападпі́тку

4) пачына́ць бо́чку (піва, віна)

5) пуска́ць у ход [эксплуата́цыю]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

згу́стак, ‑тка, м.

Густая маса, камячок, які ўтварыўся пры загусценні вадкасці. Згустак смятаны. □ Пятрусь Саўчык выцер потным рукавом згусткі крыві і прышпорыў каня. Каваль. // перан.; чаго. Канцэнтрацыя, сканцэнтраванне чаго‑н. Рылееў не пісаў спецыяльна песні, песню стварыў народ, які адабраў самы згустак тэксту ў сорак радкоў з адной думы, названай Рылеевым «Смерць Ермака». «Беларусь». Верш «Мінула пара дзявочая...» — сапраўды выхаплены з жыцця згустак чалавечай радасці, замілаванасці, смутку. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злава́цца, злуйся, злуешся, злуецца; злуёмся, злуяцеся; незак.

Адчуваць злосць; сердаваць на каго‑, што‑н. [Дзед Мікалай] не думаў пакідаць працу і вельмі злаваўся, калі бабка Вікця ўпікала, што ён цэлымі днямі прападае на ферме. Даніленка. Злуецца Аленка сама на сябе, аж палец кусае.., а нарэшце і заплакала нават. Колас. // перан. Бушаваць, лютаваць (пра з’явы прыроды). Пяты дзень злавалася пурга. Звонак. Вясной .. [рака] выходзіць з берагоў, Шуміць, Паводкай плешча і злуецца. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зліза́ць, зліжу, зліжаш, зліжа; зак., каго-што.

1. Зняць што‑н. з якой‑н. паверхні, праводзячы па ёй языком. Злізаць сняжынку з губ. // З’есці што‑н., падбіраючы языком. Злізаць смятану. Злізаць масла з хлеба.

2. перан. Разм. Знішчыць, паглынуць (пра агонь, ваду і пад.). Ранішняя зара заняла ўвесь усход і злізала зоры. Чарнышэвіч. Ад бомбы полымя злізала Усё драўляная ў млыне. Астрэйка.

•••

Як карова языком злізала гл. карова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зно́шаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад знасіць.

2. у знач. прым. Які прыйшоў у непрыгоднасць ад доўгай носкі (пра абутак, адзенне). — А гэта вось боты старыя, — кажа бацька, выцягнуўшы з мяшка зношаныя са збітымі абцасамі, ссохлыя боты. Галавач. // Спец. Які прыйшоў у непрыгоднасць ад доўгай работы (пра машыну, механізм і пад.).

3. перан.; у знач. прым. Разм. Без часу састарэлы; спрацаваны. Лугавы зразумеў — білася зношанае старое сэрца. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завіру́ха, ‑і, ДМ ‑русе, ж.

1. Моцны вецер розных напрамкаў з сухім снегам; мяцеліца, завея. А завіруха гудзела, памятала гурбы, прыкрывала снегам чорныя галавешкі пажарышча. Лынькоў. Лютавала ранняя суровая зіма: трашчалі марозы, вылі снежныя завірухі. Шамякін.

2. перан. Разм. Неспакой, сумятня, бязладзіца. Ваенная завіруха падхапіла і Ганну, закінула яе ў далёкі ўральскі горад. Марціновіч. Звінелі кілішкі. Пры ўсёй гэтай завірусе пан Чарнецкі аднак не выпускаў з віду сваю дачку. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)