Verbum

антра́кт

(фр. entracte, ад entre = паміж + acte = дзеянне)

1) кароткі перапынак паміж актамі спектакля або аддзяленнямі канцэрта;

2) перан. перапынак у якім-н. дзеянні, працэсе.

арсена́л

(фр. arsenal, ад ар. darassina’ah = майстэрня зброі)

1) склад зброі і ваеннай амуніцыі;

2) перан. вялікі запас якіх-н. сродкаў, магчымасцей (напр. а. ведаў).

артэ́рыя

(гр. arteria)

1) крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела (параўн. вена);

2) перан. важны шлях зносін (напр. водныя артэрыі).

ва́куум

(лац. vacuum = пустата)

1) разрэджаны стан газаў у закрытым прыборы або пасудзіне; пустата;

2) перан. поўная адсутнасць, востры недахоп чаго-н. (напр. духоўны в.).

галго́фа

(гр. Golgotha = узгорак паблізу Іерусаліма, дзе, паводле біблейскіх паданняў, праводзілася пакаранне і дзе быў распяты Хрыстос)

перан. месца пакарання, сімвал падзвіжніцтва і маральных пакут.

дыяметра́льны

(лац. diametralis, ад гр. diametros = папярочнік)

1) які дзеліць папалам па лініі дыяметра (напр. д-ая плоскасць);

2) перан. поўны, крайні (напр. дая процілегласць).

ілюстра́цыя

(лац. illustratio = выява, жывое апісанне)

1) малюнак у кнізе, часопісе, які суправаджае тэкст, тлумачыць змест;

2) перан. прыклад, які наглядна паказвае, пацвярджае што-н.

кананіза́цыя

(с.-лац. canonizatio, ад гр. kanonizo = падпарадкоўваю правілу)

1) залічэнне каго-н. царквою ў святыя;

2) перан. узаконьванне, ператварэнне якога-н. правіла ў абавязковае.

ква́дра

(польск. kwadra, ад лац. quadrum = чатырохвугольнік)

1) кожная з чатырох фаз Месяца (маладзік, сход, поўня, ветах);

2) перан. стадыя, фаза, перыяд (напр. к. жыцця).

ко́дэкс

(лац. codex = кніга)

1) звод законаў якой-н. галіны права (напр. грамадзянскі к., крымінальны к.);

2) перан. сукупнасць правіл паводзін, поглядаў (напр. маральны к.).