рассле́даванне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расследаваць.
2. Следства. — Усё адразу павінна пайсці пад расследаванне: і дзе ячмень падзеўся з хамутамі і ці быў я за дыякана! Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трухлі́на, ‑ы, ж.
Абл.
1. Пацяруха. Ногі правальваліся [глыбока], да калень, і выцягвалі наверх сухую жоўтую .. трухліну, што гнілое пілавінне. Пташнікаў.
2. Струхлелая будыніна. Гэтая трухліна [хата] гатова была ўпасці на .. [людзей]. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвесялі́ць, ‑весялю, ‑вяселіш, ‑вяселіць; зак., каго-што.
Разм. Прывесці ў радасны, вясёлы стан. Такія думкі ўзвесялілі .. [Клебера], палепшылі яго настрой, тым больш, што раненая нага бадай што і не балела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узле́гчы, ‑лягу, ‑ляжаш, ‑ляжа; ‑ляжам, ‑ляжаце, ‑лягуць; пр. узлёг, ‑легла; заг. узляж; зак.
Палегчы, наваліцца на каго‑, што‑н. Хлопец адразу падышоў да агароджы і ўзлёг на яе грудзьмі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціхата́, ‑ы, ДМ ‑хаце, ж.
Разм. Тое, што і цішыня. — Каб не вецер — на гасцінцы ціхата была б. Чорны. Нідзе нікога. Ціхата. Ціхата і спакой. Як на могілках. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зусі́м, прысл.
1. Абсалютна, поўнасцю. Дзверы неўзабаве зачынілі, і ў вагоне стала цёмна зусім. Самуйлёнак.
2. Разм. Назаўсёды. — Цяпер от, у гэтую хвіліну, я збіраюся ісці з дому зусім. Чорны.
3. (з адмоўем: не зусім). Не вельмі, не поўнасцю. Не зусім здаровы. Не зусім разумны. □ Няскладны машыніст у пацёртай нямецкай форменцы быў заняты не зусім звычайнай для яго працы справай. Лынькоў.
4. Вельмі, дужа. Ладымер насупраць Сымона зусім шчуплы і худы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падо́ўжны, ‑ая, ‑ае.
Які праходзіць у кірунку даўжыні або размешчаны па даўжыні чаго‑н.; проціл. папярочны. Падоўжны разрэз. □ Падоўжная сцяна з трыма вокнамі стаяла на поўдзень. Чорны.
•••
Падоўжная піла гл. піла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабедава́ць, ‑бядую, ‑бядуеш, ‑бядуе; зак.
1. Выказаць свае скаргі, нараканні. Ладымер з’явіўся дадому сам не свой. Ён пастагнаў у сенцах, паенчыў, пабедаваў і падаўся ў хату. Чорны.
2. Бедаваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысуту́лены, ‑ая, ‑ае.
Трохі сутулы, сутулаваты. Цяпер .. [Піліпчык] быў прысутулены, маўклівы, са спушчанымі ўніз вачамі. Чорны. Варвары чамусьці без усякай сувязі прыходзіць на памяць прысутуленая шырокая Алесева спіна і яго твар. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папаздзе́кавацца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак., з каго-чаго.
Разм. Здзекавацца доўга, неаднаразова. [Блецька:] — Колькі Гальвас папаздзекаваўся некалі з мяне, .. і колькі бывала каштавала грошай і здароўя дастаць у гэтага магната зямлі! Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)