слаць², сцялю́, сце́леш, сце́ле; сцялі́; сла́ны; незак., што.
1. Укладваючы, раскладваць па паверхні.
С. пасцілку на канапу.
С. пасцель (рыхтуючы да сну). Мякка сцеле, ды мулка спаць (прыказка пра таго, хто добразычлівы толькі на словах). С. каноплі.
2. Рабіць, укладваючы шчыльна састаўныя часткі чаго-н. (дошкі, пліткі, брусы і пад.).
С. падлогу.
С. паркет.
|| зак. пасла́ць, -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; пасцялі́; -сла́ны і насла́ць, -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; насцялі́; -сла́ны; наз. насціла́нне, -я, н. і насці́л, -у, м.
|| наз. сла́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падцягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.
1. што. Нацягнуць або напяць тужэй.
П. пасак.
2. каго-што. Падцягваючы, наблізіць.
П. бервяно да саней.
3. каго-што. Сканцэнтроўваючы, наблізіць, падвесці куды-н.
П. рэзервы к фронту.
4. перан., каго (што). Зрабіць больш дысцыплінаваным, больш працаздольным (разм.).
П. адстаючых па матэматыцы.
5. каму і без дап. Далучыцца да таго, хто спявае, падпяваючы яму.
|| незак. падця́гваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падця́гванне, -я, н. і падця́жка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
lubić
lubi|ć
незак. любіць; падабацца;
~ć muzykę — любіць музыку;
kto się lubić ten się czubi — хто каго любіць, той таго і чубіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
мето́дыка
(гр. methodike)
1) сукупнасць метадаў, прыёмаў выканання якой-н. работы;
2) навука аб спосабах і прыёмах выкладання таго ці іншага прадмета ў пачатковай, сярэдняй і вышэйшай школе, а таксама падручнік, у якім яны апісваюцца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Malum consilium est, quod mutari potest
Благое тое рашэнне, якое можа быць зменена.
Плохо то решение, которое может быть изменено.
бел. У яго сем пятніц на тыдні. На таго не спадзявайся, хто не гаспадар свайму слову. Той, хто ўсіх слухае, не навучыцца і дровы калоць. Хто мяняе, у таго хамут гуляе.
рус. Семь пятниц на неделе. Семь четвергов, и все в пятницу.
фр. Il change d’opinion comme de chemise (Он меняет мнение, как сорочку).
англ. Rain before seven, fine before eleven (До семи ‒ дождь, до одиннадцати ‒ ясно).
нем. Heute so, morgen so (Сегодня так, завтра так). Wie das Wetter (Как погода).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Nullus tantus quaestus, quam, quod habens, parcere
Няма большага дастатку, чым берагчы тое, што маеш.
Нет большего достатка, чем беречь то, что имеешь.
бел. Рахуба не згуба. Хто рахуе, той не псуе. Кідаючыся капейкамі, рубля не збярэш. Не той багаты, хто пражывае, а той, хто нажывае. Хто не беражэ малое, у таго вялікага не бывае. Хто паношанае адзенне выкідае, у таго новага не бывае.
рус. Бережливость лучше богатства. Сбережёшь, что найдёшь. Бережь дороже прибытка. Неистраченные деньги ‒ приобретение.
фр. Économie vaut mieux profit (Бережливость лучше прибыли).
англ. Store is no sore (Запас ‒ не беда).
нем. Sparen ist verdienen (Экономить ‒ значит зарабатывать).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Баркі ’віціны’ (Шн.). Бясспрэчна, таго ж паходжання, што і рус. ба́рок, укр. ба́рок (мн. ба́рки) ’дручок у возе, ворчык’ (а гэта запазычанне з польск. bark ’ворчык; плячо’; аб паходжанні польск. слова гл. Брукнер, 17; Слаўскі, 1, 27). Параўн. яшчэ Булыка, Запазыч., 37.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вузы́р ’камель снапа’ (Сцяц.). Гл. гузы́р ’тс’ з заменай г на в у выніку атаясамлівання першага гука з пратэзай. Клец. вузы́р ’вузкі канец бервяна’ (Нар. лекс.) у выніку народна-этымалагічнага збліжэння з вузкі або самастойнае ўтварэнне ад таго ж кораня па тыпу пухір.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ке́ска ’кашалёк’ (Нас., Др.-Падб., Яруш., Бяльк., Сцяшк., Гарэц.). Гл. кеса. Версія аб паходжанні слова з балт. неабгрунтаваная (Лаўчутэ, Балтизмы, 113). Да таго ж прыклады з літ. і лат. моў семантычна далёкія: лат. ķešķys ’драўляныя насілкі’, літ. kẽstės ’тс’ або ķēska ’анучы, рыззё’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ненаві́дны ’ненавісны’ (Янк. 1, ТС), ’змрочны, пануры’ (ТС), ’агідны, брыдкі’ (бяроз., Шатал.), укр. ненави́дний ’ненавісны’, рус. ненавидный ’нядобразычлівы, злы’, польск. nienawidny ’ненавісны’, чэш. nenáviděny ’тс’, славен. nenáviden, серб.-харв. нена́видан ’зайздросны; пра таго, хто ненавідзіць’, ст.-слав. ненавидѣньнъ ’ненавісны’. Ад ненаві́дзець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)