Verbum

перакало́ць ​¹, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.

Пакалоць, раскалоць усё, многае. Перакалоць дровы.

перакало́ць ​², ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак.

1. што. Прыкалоць іначай або ў другім месцы; перашпіліць. Перакалоць значок.

2. каго. Закалоць чым‑н. вострым усіх, многіх. Перакалоць свіней.

пераме́рзнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Моцна змерзнуць, перазябнуць. Перамерзнуць у дарозе. □ Жанчыны перамерзлі на полі, а тут яшчэ падняўся ветрык і прабіраў да касцей. Чарнышэвіч.

2. Загінуць ад марозу, холаду — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Усе кветкі перамерзлі.

перапрабава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе і перапро́баваць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., што.

Папрабаваць (папробаваць) усё, многае. Перапробаваць усе гатункі тытуню. □ Калі клёву на тую або іншую блешню доўгі час няма, трэба па чарзе перапрабаваць усе насадкі, якія маюцца ў вас. Матрунёнак.

перасві́ст, ‑у, М ‑сце, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перасвіствацца — перасвіснуцца.

2. Папераменны або пералівісты свіст. Праз адчыненае акно ў пакой данёсся вясёлы птушыны перасвіст. Васілеўская. Дразды, пераймаючы салаўіныя пералівы, сустракалі .. раніцу такім адмысловым перасвістам, што звінела ў вушах. Пташнікаў.

бі́сер, ‑у, м., зб.

Дробныя каляровыя шкляныя або металічныя пацеркі, якія ўжываюцца для расшыўкі адзення з мэтай упрыгожання. Паставіўшы чамадан на крэсла і ўрачыста адчыніўшы яго, Міхал выняў вязаную шарсцяную кофтачку, вышытую бісерам. Карпаў.

•••

Сыпаць бісер перад свіннямі гл. сыпаць.

[Араб. busr.]

валавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Агульны, узяты цалкам, без адлічэння расходаў. Валавы даход. Валавая прадукцыя прамысловасці. Валавы збор збожжа.

2. Спец. Масавы. Прылятаюць гогалі ў Палессе рана, звычайна ў сакавіку. Валавы іх прылёг ідзе ў пачатку або ў сярэдзіне красавіка. «Весці».

капёр, капра́ і ка́пар ​¹, ка́пара, м.

1. Металічная або драўляная канструкцыя для забівання паляў. Важка бабай бухае капёр, заганяе ў дно глыбока палі. Русецкі.

2. Збудаванне над шахтай для ўстаноўкі пад’ёмніка. Там [у Салігорску] выраслі высачэзныя стальныя капры першых беларускіх шахт. Паслядовіч.

карта́віць, ‑таўлю, ‑тавіш, ‑тавіць; незак.

Вымаўляць начыста, няправільна гукі «р» або «л». Калі .. [Васіль] хваляваўся, то пачынаў прыкметна картавіць. Шамякін. Гаворка .. [Адэліны] была нейкая птушыная, яна не то картавіла, не то прыкідвалася, што картавіць, і, мабыць, лічыла, што вельмі хораша гаворыць. Чарнышэвіч.

ко́лікі, ‑аў; адз. коліка, ‑і, ДМ ‑ліцы, ж.

Рэзкі, востры боль, рэзь у жываце або ў баку. Ні колікаў, ні прыступаў — мінулася бяда, Дапамагла гаючая вада! Валасевіч. Паступова вострая коліка ў палене цішэла, змяншалася і неўзабаве зусім праходзіла. Ставер.

крэн, ‑у, м.

1. Нахіл судна або самалёта набок. Раптам рэзкі ўдар страсянуў корпус судна. Траўлер даў крэп. Матрунёнак.

2. перан. Змяненне напрамку дзейнасці, паварот да іншых мэт, задач і пад. Зрабіць крэн у бок паляпшэння работы культурна-асветных устаноў.

[Ад лац. carina — кіль, днішча.]