сцямна́, прысл.

Вельмі рана, зацемна. У страшэнным смутку .. [Тоня] перабыў дзень, а назаўтра, яшчэ сцямна, паклікаў перакупшчыка, прадаў шмат што з гаспадаркі і паехаў за дваццаць вёрст у горад. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

увасла́ць, усцялю, усцелеш, усцеле; пр. уваслаў, ‑слала; заг. усцялі; зак., што.

Разм. Тое, што і услаць. То жоўтай саломкай, То лёгкім пяром За дзень Уваслаў ён [шпак] уважліва дом. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хутаро́к, ‑рка, м.

Памянш. да хутар. На другі дзень, раніцай, на невялікім хутарку.. [Грэчку] удалося дастаць крыху хлеба. Мележ. Насупраць хутарка паляўнічага Вышамірскага, на зямлі карчмара стаяла пустая хата. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

частава́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. частаваць.

2. Ежа, пітво, якімі частуюць. Людзі самі назносілі ў хаты навасельцаў усякага частавання і спраўлялі гэты дзень, як свята. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свярбе́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -бі́ць, незак.

1. Выклікаць адчуванне казытлівага болю, адчуваць гэты боль.

Ад крапівы пякуць і свярбяць ногі.

Цела свярбіць.

2. перан., безас. Пра неадольнае жаданне зрабіць што-н.

Цэлы дзень свярбела паехаць па грыбы.

Рукі свярбяць (разм.) —

1) хочацца пабіцца;

2) хочацца прыкласці рукі да якой-н. справы.

Язык свярбіць у каго (разм.) — хто-н. не можа стрымацца, каб не сказаць што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сма́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; незак., што і без дап.

1. Гатаваць на агні (рыбу, мяса, грыбы і пад).

С. каўбасы.

2. безас. Пра сухасць у роце ад смагі.

Смажыць ад салёнага.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паліць (пра сонца).

Сонца смажыць цэлы дзень.

|| зак. засма́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны (да 1 знач.) і сасма́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны (да 1 знач.).

|| наз. сма́жанне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ДЖЫГАРХАНЯ́Н Армен Барысавіч

(н. 3.10.1935, Ерэван),

армянскі і расійскі акцёр. Нар. арт. СССР (1985). Скончыў Ерэванскі маст.-тэатр. ін-т (1958). Ў 1955—66 у Рус. драм. т-ры (Ерэван), у 1969—96 у т-ры імя У.Маякоўскага, з 1996 у «Ленкоме» (Масква). Акцёр моцнага тэмпераменту, майстар пераўвасаблення, стварае тонкі і заўсёды дакладны псіхал. малюнак вобраза. Сярод роляў: Стэнлі Кавальскі («Трамвай «Жаданне» Т.Уільямса), Сакрат і Нерон («Гутаркі з Сакратам» і «Тэатр часоў Нерона і Сенекі» Э.Радзінскага), Хлудаў («Бег» М.Булгакава), Мэндэль Крык («Захад сонца» І.Бабеля). З 1960 здымаецца ў кіно («Добры дзень, гэта я!», «Калі настае верасень», «Жураўлік», «Тэгеран-43») і тэлефільмах («Аперацыя «Трэст», «Нікало Паганіні», «Добры дзень, я ваша цёця», «Месца сустрэчы змяніць нельга», «Сабака на сене» і інш.). Дзярж. прэміі Арменіі 1975, 1979.

т. 6, с. 95

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

dyngus, ~u

м.

1. : śmigus dyngus — абліванне вадою (на другі дзень Вялікадня);

2. выкуп (ад аблівання)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

dzisiejszy

dzisiejsz|y

1. сённяшні;

dzień ~y — сённяшні дзень;

2. цяперашні; сучасны;

~a młodzież — сучасная моладзь

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пача́цца nfangen* vi, begnnen* vi, insetzen vi; intreten* vi (s), nbrechen* vi (s) (надысці);

дзень пача́ўся der Tag brach an;

пачала́ся мяце́ліца der Schnesturm stzte ein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)