Verbum

му́ха, -і, ДМ му́се, мн. -і, мух, ж.

Агульная назва шырокараспаўсюджаных двухкрылых насякомых.

Асеннія мухі.

◊

З мухамі ў носе — капрызны, з норавам.

Пад мухай (разм.) — у стане ап’янення, быць п’янаватым.

Рабіць з мухі слана — значна перабольшваць што-н.

|| памянш. му́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

|| прым. мушы́ны, -ая, -ае.

нагру́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. гл. нагрузіць.

2. Загружанасць работай якой-н. установы, прадпрыемства, машыны, апарата.

Н. электрасеткі ў вячэрнія гадзіны.

Н. электрастанцыі.

3. перан. Ступень выразнасці, насычанасці чым-н. (у дачыненні да літаратуры, мастацтва і пад.).

Гэты вобраз нясе вялікую ідэйна-мастацкую нагрузку.

|| прым. нагру́зачны, -ая, -ае.

надбудо́ва, -ы, мн. -ы, -до́ў, ж.

1. гл. надбудаваць.

2. Тое, што надбудавана.

Цагляная н. дома.

3. Сукупнасць ідэй і поглядаў грамадства (палітычных, прававых, рэлігійных, мастацкіх, філасофскіх), адпаведных ім устаноў і ідэалагічных грамадскіх адносін, якія вызначаюцца эканамічным базісам і, у сваю чаргу, уздзейнічаюць на яго.

|| прым. надбудо́ўчы, -ая, -ае (да 3 знач.).

імплантава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Правесці (праводзіць) хірургічную аперацыю ўжыўлення ў тканкі чужых арганізму матэрыялаў (біялагічна неактыўных металаў, пластмас і пад.) або перасадкі органа, тканкі, а таксама ўкаранення зародка ў матку.

І. штучны клапан сэрца.

І. зуб, хрусталік.

|| наз. імпланта́цыя, -і, ж.; прым. імплантацы́йны, -ая, -ае.

кабіне́т, -а, ДМ -не́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Пакой для работы, заняткаў.

К. дырэктара.

К. вучонага.

2. Памяшканне, абсталяванае для якіх-н. спецыяльных заняткаў.

К. роднай мовы і літаратуры.

Рэнтгенаўскі к.

3. У некаторых краінах: урад, які складаецца з міністраў.

Сфарміраваць новы к. міністраў.

|| прым. кабіне́тны, -ая, -ае.

К. стол.

кале́гія, -і, ж.

1. Група службовых асоб, якія складаюць адміністрацыйны, дарадчы або распарадчы орган.

К.

Міністэрства адукацыі.

Рэдакцыйная к.

2. Аб’яднанне асоб адной прафесіі.

К. адвакатаў.

3. Назва цэнтральных урадавых устаноў у Расіі ў 18 ст. (гіст.)

Ваенная к.

4. Назва некаторых навучальных устаноў (уст.).

|| прым. кале́жскі, -ая, -ае (да 3 знач.).

канстру́кцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Будова, узаемнае размяшчэнне частак, дэталей якога-н. збудавання, механізма і пад., а таксама само збудаванне, механізм.

К. моста.

Новая к.

2. Размяшчэнне слоў у мове з пункту гледжання іх граматычнай сувязі; граматычная будова словазлучэнняў.

К. складанага сказа.

Сінтаксічная к.

|| прым. канструкцы́йны, -ая, -ае.

Канструкцыйныя матэрыялы.

кант¹, -а, М ка́нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Востры край, рабро чаго-н.

К. стала.

2. Каляровы шнурок, аблямоўка па краях або швах адзення, часцей форменнага.

3. Палоска, якой абклеены (абведзены) па краях у выглядзе рамкі малюнак, табліца і пад.

|| памянш. ка́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. ка́нтавы, -ая, -ае.

кара́, -ы́, ж.

1. Паверхневая частка ствала, галін і кораня дрэвавых раслін.

К. бярозы.

2. чаго або якая. Верхні цвёрды слой на чым-н.

Ледзяная к.

○

Зямная кара — верхняя цвёрдая абалонка Зямлі.

Кара вялікіх паўшар’яў галаўнога мозга; кара галаўнога мозга — паверхневы слой галаўнога мозга ў вышэйшых пазваночных і чалавека.

|| прым. каравы́, -а́я, -о́е.

картэ́ль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Аб’яднанне буйных прадпрыемстваў якой-н. галіны прамысловасці, якія захоўваюць камерцыйную і вытворчую самастойнасць, арганізаванае з мэтай рэгулявання вытворчасці, забеспячэння панавання на рынку, кантролю над цэнамі і атрымання манапольных прыбыткаў.

Нафтавы к.

2. Пісьмовы выклік на дуэль (уст.).

|| прым. картэ́льны (да 1 знач.), -ая, -ае.

Картэльнае аб’яднанне.