вы́тарашчыцца, -шчуся, -шчышся, -шчыцца; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вочы: шырока раскрыцца ад здзіўлення.

2. на каго-што. Уставіцца, шырока раскрыўшы вочы.

Чаго ты вытарашчыўся?

|| незак. вытарэ́шчвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́рыць, ма́ру, ма́рыш, ма́рыць; незак., пра каго-што, аб кім-чым і з інф.

Аддавацца марам, думаць пра ажыццяўленне чаго-н. вельмі жаданага.

М. аб спатканні.

М. пра цікавае падарожжа.

|| зак. пама́рыць, -ру, -рыш, -рыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́ціць¹, ме́чу, ме́ціш, ме́ціць; ме́чаны; незак., каго-што.

Ставіць на кім-, чым-н. адметны знак, метку.

|| зак. наме́ціць, -ме́чу, -ме́ціш, -ме́ціць; -ме́чаны і паме́ціць, -ме́чу, -ме́ціш, -ме́ціць; -ме́чаны.

|| наз. ме́тка, -і, ДМ -тцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канво́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

Узброены атрад, які суправаджае каго-, што-н. для аховы або прадухілення ўцёкаў.

Узяць пад к.

Марскі к.

|| прым. канво́йны, -ая, -ае.

К. салдат.

Канвойная служба.

У суправаджэнні канвойных (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ката́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.

1. каго (што). Вазіць на чым-н. дзеля прагулкі, забавы.

К. на лодцы.

К. на машыне.

2. што. Апрацоўваць шляхам пракаткі (спец.).

К. ліставое жалеза.

|| наз. ката́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсе́сці, -ся́ду, -ся́дзеш, -ся́дзе; -се́ў, -се́ла; -ся́дзь; зак.

1. Перасесці далей ад каго-, чаго-н.

А. ад акна.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца, адстаць (пра скарынку хлеба).

|| незак. адсяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адхісну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся; -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Адхіліцца, рэзка падацца ўбок.

А. ад дзвярэй.

2. перан. Адмовіцца, адступіцца, адвярнуцца ад каго-, чаго-н.

Сябры адхіснуліся ад яго.

|| незак. адхі́ствацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акалі́чнасць¹, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Падзея, факт, якія суправаджаюць што-н., могуць рабіць уплыў на што-н.

Узяць пад увагу а.

2. мн. Умовы, якія вызначаюць становішча каго-, чаго-н.; абставіны.

Жыццёвыя акалічнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акра́сіць, акра́шу, акра́сіш, акра́сіць; акра́шаны; зак., каго-што.

1. Тое, што і закрасіць.

А. боршч смятанай.

2. перан. Зрабіць весялейшым, больш цікавым (жыццё, існаванне і пад.).

Чым-небудзь а. жыццё.

|| незак. акра́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апа́ла, -ы, ж.

1. У царскай Расіі: няміласць, гнеў цара да каго-н., а таксама кара таму, хто трапіў у няміласць.

Быць у апале.

2. перан. Тое, што і няміласць.

Ён у апале ў кіраўнікоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)