Verbum

улічы́ць, -ічу́, -ічыш, -ічыць; -ічаны; зак.

1. каго-што. Устанавіць наяўнасць шляхам падліку.

У. усіх спецыялістаў.

У. расходы.

2. што. Прыняць пад увагу, у разлік.

У. заўвагу.

У. мінулы вопыт.

|| незак. улі́чваць, -аю, -аеш, -ае.

упа́свіць, -сў, -се́ш, -се́; -сём, -сяце́, -сўць; -свіў, -віла; -сі́; зак., каго (што).

1. Змагчы пасвіць.

Гэты малы адзін не ўпасе кароў.

2. перан. Упільнаваць, дагледзець (разм.).

У. куранят.

3. Адкарміць на падножным корме (разм.).

усе́яць, усе́ю, усе́еш, усе́е; усе́й; усе́яны; зак., што.

1. Заняць пасевамі (вялікую плошчу).

У. увесь участак.

2. Пакрыць мноствам каго-, чаго-н.

Зоркі ўсеялі неба.

Рыбакі ўсеялі ўсё возера (перан.).

|| незак. усе́йваць, -аю, -аеш, -ае.

усмакта́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -мо́кчацца; зак., у каго-што.

1. Упіўшыся, пачаць смактаць.

П’яўка ўсмакталася ў нагу.

2. Увабрацца, прасочваючыся.

Вада ўсмакталася ў зямлю.

3. Прысмактацца губамі (пра дзіця).

|| незак. усмо́ктвацца, -аецца.

уту́льны, -ая, -ае.

1. Які вызначаецца ўтульнасцю (у 2 знач.), зручны і прыемны.

У. пакой.

Утульна (прысл.) умасціцца ў крэсле.

2. Зацішны, укрыты ад каго-, чаго-н.

У. куточак для адпачынку.

|| наз. уту́льнасць, -і, ж.

уці́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. каго (што). Уціхамірыць, утаймаваць.

У. сабаку.

2. што. Палегчыць або суняць (хваробу, боль); суцішыць, супакоіць (пачуцці, перажыванні і пад.).

У. боль.

У. хваляванні.

|| незак. уці́шваць, -аю, -аеш, -ае.

уштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што ў што.

Штурхнуўшы, прымусіць увайсці, штуршком упіхнуць куды-н.

У. падсвінка ў катух.

|| незак. ушту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і уштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

царава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.

1. Тое, што і царстваваць.

2. перан. Вылучацца сярод падобных да сябе якімі-н. якасцямі; першынстваваць дзе-н., сярод каго-, чаго-н.

|| наз. царава́нне, -я, н. (да 1 знач.).

параўнава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; зак.

1. што. Зрабіць роўным, гладкім.

П. асфальт катком.

2. што. Зрабіць аднолькавым па даўжыні, вышыні і пад.

П. канцы вяроўкі.

3. перан., каго. Зрабіць аднолькавымі, падобнымі ў чым-н.

па́сынак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Няродны сын для мужа ці жонкі ў сям’і.

Адносіцца да каго-, чаго-н. як да пасынка (перан.: нядобразычліва, абыякава).

2. Бакавы парастак расліны (спец.).

|| прым. па́сынкавы, -ая, -ае.