дыферэнцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е і дыферэнцы́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.
1. Размежаваць (размяжоўваць), адрозніць (адрозніваць) асобнае, прыватнае пры разглядзе, вывучэнні чаго-н.
Д. нормы расцэнак.
2. Знайсці (знаходзіць) дыферэнцыял (у 1 знач.).
|| наз. дыферэнцыя́цыя, -і, ж. (да 1 знач.) і дыферэнцы́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чацвярці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж. (разм.).
1. Чацвёртая частка чаго-н.
Ч. яблыка.
2. Чацвёртая частка бервяна, распілаванага ўдоўж накрыж (спец.).
3. Старажытная пасудзіна ёмістасцю ў адну чацвёртую частку вядра.
4. Тое, што і чацвяртак (у 2 знач.).
|| памянш. чацвярці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
экано́мны, -ая, -ае.
1. Які ашчадна расходуе што-н., які садзейнічае эканоміі (у 2 знач.), сціплы ў расходах.
Эканомная гаспадыня.
Эканомна (прысл.) расходаваць ваду.
Э. ў пакупках.
2. Які патрабуе невялікіх затрат, дазваляе абысціся меншай колькасцю чаго-н.; эканамічны.
Э. від рухавіка ўнутранага згарання.
|| наз. экано́мнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліпе́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́; незак. (разм.).
1. Ледзь-ледзь трымацца (пра каго-, што-н.).
Дзверы ледзь ліпяць.
2. Пра вельмі слабае праяўленне якіх-н. працэсаў, пра стан заняпаду чаго-н.
Агонь ледзь ліпіць.
◊
Ліпець на валаску (на павуцінцы) (разм.) — быць у вельмі ненадзейным, небяспечным становішчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мадэлява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е, -лю́й; -лява́ны і мадэлі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны; незак., што.
Рабіць, ствараць мадэль (у 1 і 4 знач.) чаго-н.
|| зак. змадэлява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны і змадэлі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны.
|| наз. мадэлява́нне, -я, н. і мадэлі́раванне, -я, н.
М. гідразбудаванняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́сла, -а, н.
1. Харчовы тлушч, атрыманы збіваннем смятанкі або смятаны.
Топленае м.
2. Тлустае рэчыва мінеральнага паходжання.
Змазачнае м.
◊
Масла масленае — пра таўталогію, паўтарэнне чаго-н.
Падліць масла ў агонь — абвастрыць якія-н. непрыязныя адносіны, пачуцці.
Як па масле — лёгка, без цяжкасцей.
|| прым. ма́слены, -ая, -ае.
Масленая пляма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разгрэ́бці, -грабу́, -грабе́ш, -грабе́; -грабём, -грабяце́, -грабу́ць; разгро́б, -грэ́бла і -грабла́, -грэ́бла і -грабло́; -грабі́; -грэ́бены; зак., што.
Адгрэбці ў розныя бакі, раскідаць што-н. сыпкае, рыхлае; расчысціць ад чаго-н. сыпкага, рыхлага і пад.
Р. сена.
Р. кучу снегу.
|| незак. разграба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. разграба́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распача́ць, -чну́, -чне́ш, -чне́; -чнём, -чняце́, -чну́ць; -ча́ў, -чала́, -ло́; -чні́; -ча́ты; зак., што.
1. Акгыўна прыступіць да ажыццяўлення чаго-н.; узяцца за якую-н. справу.
Р. будаўніцтва.
2. Пачаць карыстацца чым-н., ужываць што-н.
Р. каробку цукерак.
|| незак. распачына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. распачына́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сту́кацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1. гл. стукнуцца.
2. Стукаючы (у дзверы, акно), прасіць дазволу ўвайсці куды-н.
С. ў пакой.
3. перан. Даваць знаць пра сябе.
У сэрца стукаецца каханне (прыходзіць).
◊
Стукацца ў дзверы кабінетаў — дабівацца чаго-н. просьбамі.
|| зак. пасту́кацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стэнаграфава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны; незак., што.
Рабіць (зрабіць) стэнаграфічны запіс чаго-н.
|| зак. застэнаграфава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны.
|| наз. стэнаграфава́нне, -я, н.
|| м. стэно́граф, -а, мн. -ы, -аў і стэнаграфі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў (уст.).
|| стэнаграфі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)